مساله جبر و اختیار و آزادی ، مساله ای است که هیچ متفکری را سراغ نداریم که با شناخت طبیعت انسانی و شئون او سر و کار داشته باشد اما این مساله او را به خود جلب نکرده باشد. از سوی دیگر این مساله یکی از پیچیده ترین مباحث انسان شناسی و جهان بینی است. نویسنده در این کتاب به دنبال بررسی جامع این مساله از منظرهای گوناگون علمی و فلسفی است.
این کتاب شامل سه فصل است: در فصل اول مساله جبر و آزادی از جنبه علمی خالص مورد بررسی قرار گرفته و بیشتر به فلسفه های غربی، یافته های روانشناسی و انسان شناسی پرداخته شده است. این فصل از کتاب، حجم عمده ای از کتاب را به خود اختصاص داده است. در فصل دوم، نویسنده، این مساله را از بعد فلسفی مورد بررسی قرار داده و به نظریات مختلفی که در این باب وجود دارد اشاره نموده و به تحلیل آنها پرداخته است. این فصل از کتاب بیشتر بر نظریات اندیشندان اسلامی اختصاص دارد. فصل سوم که بخش کوچکی از کتاب را شامل می شود، به بررسی چند مساله مرتبط با جبر و اختیار پرداخته و تعارض آنها را با اختیار انسان و سنتهای ثابت الهی در جهان، مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.
تسلط نویسنده بر آراء فلاسفه غرب و فلاسفه اسلامی، تجزیه و تحلیل دقیق و باریک بینی ویژه نویسنده و جامعیت محتوای کتاب، از ویژگی های این کتاب است.