موضوع اصلی کتاب تحقیقی و ادبی پیرامون افکار سه شاعر مذکور می باشد.
علاّمه جعفری ضمن تصدیق مراتب بالای شعری ادبا و شعرای نامبرده، در موارد فراوانی نیز به توضیح دیدگاه های حِکمی و کلامی آنها پرداخته و مسایلی را به نقد می کشد.
در این کتاب، نظامی گنجوی به حسب این که یکی از شعرای استوار تاریخ ادب فارسی محسوب می شود، مورد توجه علاّمه جعفری قرار گرفته و اشعار وی توسط ایشان مورد شرح و بسط قرار گرفته است. حکمت، عرفان و اخلاق در شعر نظامی گنجوی، موضوعی است با رویکرد اخلاقی - اعتقادی که سعی در بازشناسی ابعاد انسانی اشعار نظامی در منظومه های زنده ی هفت پیکر و ... دارد، لذا آن چنان که واضح است، نگاه نظامی گنجوی را نگاهی معتدل و واقع گرایانه تلقی می کند.