در پرتو حدیث

سخنان و رفتار اهل بیت علیهم السلام ، در کنار قرآن ، همواره و همه جا ، راهبر انسان به سوی سعادت جاوید است. بهره گیری از این گنج سترگ و کاربست آن در زندگی فردی و اجتماعی ، وظیفه علمی و عملی طالبان حقیقت و رستگاری است.آنچه در این مجموعه می آید ، بخشی از تلاش های قلمی خرد و ناچیز منتشر شده به صورت مقاله در یک دوره دوازده ساله (1376 تا 1388) است که در دو بخش ، تقدیم حدیث پژوهان دانشور و خوشه چینان محضر اهل بیت علیهم السلام می شود.

ده مقاله بخش نخست بیشتر به شکل نوشته های تخصصّی و قابل استفاده حدیث پژوهان است. در این بخش که آن را «دانش های حدیثی» نامیده ام ، برخی مسائل و شاخه های علوم حدیثی مانند عرضه و نقد حدیث ، نقل معنا ، فقه الحدیث و غریب الحدیث ، با نگاهی نو بررسی و ارائه شده اند. هر چند بیشتر این مقاله ها ، فقه الحدیثی و مرتبط با یکی دو شاخه علوم حدیثی اند ، اما برخی از آنها به مباحث جدیدی ، مانند بهره گیری از حدیث در دانش روانشناسی پرداخته است.

پنج مقاله بخش دوم ـ کتاب های حدیثی ـ به معرفی برخی آثار کهن و نو حدیثی اختصاص دارد . غیبت نعمانی ، اولین مکتوب حدیثی که در باره غیبت ولی عصر (عج) به دست ما رسیده است ، دو کتاب نزهة الناظر و الدرة الباهرة که از کهن ترین و نادرترین مسندهای حدیثی شیعه به شمار می روند و نیز احتجاج طبرسی ، ایضاح ابن شاذان و چند کتاب دیگر در این بخش معرفی شده اند. تلاش اصلی در این معرفی ها ، ارائه یک الگوی مناسب برای شناساندن یک کتاب حدیثی بوده است.