کتاب «ماهیت منطق و منطق ماهیت» در راستای بررسی دقیق یکی از آثار مهم و ماندگار فلسفی ابن سینا (منطق اشارات) به سفارش مجمع عالی حکمت اسلامی، توسط دکتر مهدی عظیمی و تحت نظارت آیت الله غلامرضا فیاضی به چاپ رسیده است. این کتاب تحریر و تحلیل و شروح دو اندیشمند و منطق دان بزرگ جهان اسلام یعنی فخر رازی و خواجه نصیرالدین طوسی بر نهج های اول و دوم منطق اشارات است.
کتاب حاضر در دو بخش کلی «تهج نخست: مدخل» و «نهج دوم: کلی های پنجگانه و تعریف» سامان یافته است.
بخش اول مشتمل بر این موضوعات می باشد: چرایی و چیستی منطق، مفردات را باید پیش از مرکبات دانست، چرایی و چگونگی زبان شناسی منطقی، منطقِ منطق دوبخشی، منتطق دوبخشی، دلالت واژه بر معنا، حمل، لفظ مفرد و مرکب، کلی و جزئی، ذاتی و عرضی، ذاتی باب ایساغوجی، عَرَضی لازم، عَرَضی غیر لازم، هر چه ذاتی مقوّم نیست عَرَضی است، پاسخ به پرسش چیستی، گونه شناسی پاسخ به پرسش چیستی.
مولف در بخش دوم به این مباحث پرداخته است: جنس و نوع، ترتّب جنس و نوع، فصل، خاصه و عرض عام، همسانی فراگیر میان کلی های پنج گانه، تعریف رسمی کلی های پنج گانه، حدّ، یک ماهیت یک حدّ تامّ، رسم، آسیب شناسی منطق تعریف، چگونگی تعریف متضایفان