مناجات در رمضان

جابر عناصری ملقب به «پدر تعزیه دانشگاهی ایران» یکی از محققان و مدرسان پیشکسوت هنرهای آیینی و سنتی ایران است. این محقق همچنین از نخستین کسانی است که در ایران وارد حوزه پژوهش های مردم شناسی هنر شد و با مسافرت به تمام نقاط ایران و انجام پروژه های میدانی در این حوزه به ثبت و ضبط برخی آیین هایی پرداخت که در شرف نابودی و فراموشی کامل بودند.

کتاب «مناجات در رمضان» شامل 30 مناجات جابر عناصری است که هرکدام به یکی از شب های ماه مبارک رمضان اختصاص دارد. این مناجات ها پیشتر (در دهه 70 شمسی) در یکی از برنامه های صدای جمهوری اسلامی ایران در ماه رمضان، با صدای مولف پخش می شد.

عناصری در قسمتی از مقدمه این اثر (ص 12) نوشته است زمانی که برای ضبط به استودیو می رفت هیچ یادداشتی با خود نداشت و تمام این مناجات ها را ــ که ترکیبی از نظم و نثر است ــ به صورت کاملا بداهه گفته است.

همچنین نویسنده در بخشی از پیشگفتار خود بر این کتاب آورده است: «در ایام رمضان، ما رهپوی طریق التماسیم و او دریای رحمت است. ما بوسه بر درج عقیق یار ابدی را متبرک می دانیم و به افسوس و جفا، آیینه مهر و وفا نمی شکنیم. صف نشینان نیکخواه وعده دیداریم و پیشگامان با ادب قافله عشقیم و دوستداران صاحب اسرار و مستان از باده گلرنگ وصال حضرت دوست. زلف جانان از برای صید دل، گسترده می یابیم و غمزه ساقی به یغمای خرد در رف چینی خانه چشم، عیان می بینیم. بخشش از اوست و سرتافتن به غفلت و سپس سرباختن به حیرت، از آن ما:
گفتم که کی ببخشی بر جان ناتوانم
گفت آن زمان که نبود، جان در میانه حایل»