نصاب مولوی: گزیده اسماعیل انقروی از مثنوی

نصاب مولوی گزیده ای است از مثنوی مولوی که رسوخ الدین اسماعیل انقروی، شارح بزرگ مثنوی، بنا به درخواست شیخ الاسلام یحیی افندی (د.1053ق/1643م) آن را در سال 1041ق/1631م یعنی آخرین سال حیات خود به فارسی تألیف کرده است. دائره المعارف ترک، نصاب مولوی را بعد از شرح مثنوی از مهمترین آثار انقروی دانسته است.

نصاب مولوی از سه قسم تشکیل یافته است: قسم اول در باب طریقت، قسم دوم در باب شریعت و قسم سوم در باب معرفت و حقیقت است. هرقسم مشتمل بر ده باب است اما هر باب قسم سوم ده درجه نیز دارد. این درجات از یقظه آغاز و به توحید پایان می یابد. مولّف در تنظیم اثر خود از منازل السّائرین خواجه عبدالله انصاری و مصباح الهدایة عزّالدین محمود کاشانی بهره برده است.

مؤلّف ابتدا درباره هر باب و هر درجه تعریف و توضیحی نسبتاً کوتاه که بعضاً با استناد به آیات و احادیث و یا سخنان مشایخ تصوف همراه است، ارائه کرده و آنگاه به تناسب، ابیاتی را از دفاتر مختلف مثنوی نقل کرده است.