نظام معرفت شناسی صدرایی

صدرالمتألهین شیرازی بلند آواز ه و مؤسس حکمتی جامع مکاتب پیش از خود و به پایۀ بالایی همساز با معارف وحیانی اسلام است.حکمت ایشان مباحث گستردۀ خدا شناسی، هستی شناسی، انسان شناسی و فرجام شناسی را با عمق و دقت بسیار کاوید و از رهگذر تلاش ها و تحقیقات و تبعیت کامل از دستورات دین، به کشف و اثبات معارف بلندی نایل گشت.

بخشی از مباحث ایشان به معرفت، احکام و احوال آن اختصاص یافته است. او در سخنان خود در این موضوع، که با حوزه های پیشگفته ارتباط متقابل دارد، آرا و نظرات مختلف دیگران را به تفصیل ذکر و بررسی و گاه نقد و سپس نظر خویش را تبیین، اثبات و از آن دفاع کرده است.

صدرا نظام معرفت شناسی خویش ا با تکیه بر اندوخته های حمکت اسلامی پیش از خود و با ارائه نظریات بدیع و گاه با نقد های مفصل بر دیدگاه های پیشینیان شکل داد.ایشان اثری ویژه و مستقل را به این موضوع اختصاص نداد، اما مبانی معرفت شناختی خود را آنچنان در آثار گوناگون خود و در مسیر اثبات نظرات مختلف حکمی، عرفانی و دینی به کار برد که حاکی از انسجام ساختار و نظم سازمان معرفت شناسی وی دارد که این معنا با نظری کوتاه بر نظریات نو و گاه نقدهای مبسوط و مبنایی او بر دیگران روشن تر می شودکتاب نظام معرفت شناسی صدرایی در یک مقدمه و دو بخش تدوین شده است.

بخش اول این کتاب با عنوان هستی شناسی معرفت به مباحثی چون چیستی معرفت، اقسام معرفت، هویت معرفت، ماهیّت معرفت، ارکان معرفت و ترابط معرفت با عالم و معلوم می پردازد.

بخش دوم این کتاب با عنوان معرفت شناسی به امکان معرفت، فرایند و کانیزم معرفت، منابع معرفت، قلمرو معرفت، تئوری های صدق، ارزش و معیار معرفت و شرایط و موانع معرفت اشاره دارد.