کتاب بر این فرضیه استوار است که فهم دین به عنوان یک دانش، همانند سایر علوم بر یک سری اصول مسلم و مبانی مختلفی استوار است که مبانی کلامی از جمله آن می باشد. این مبانی عبارتند از مبانی مبدأشناختی، مبانی دین شناسی، مبانی وحی شناسی و ... که پذیرش این اصول، نقش مستقیم و غیرمستقیم در فهم معرفت دینی خواهد داشت. در این موضوع، با توجه به ماهیت کلامی آن، ار روش اسناد و مدارکی و کتابخانه ای بهره گرفته شده و اطلاعات و یافته های به دست آمده نیز به روش عقلی و استدلالی، تجزیه و تحلیل شده است.
کتاب "فهم دین: مبانی کلامی،برایند و برونداد" متشکل از کلیات و دو بخش اصلی است.
کلیات آن به دو امر می پردازد:
امر اول به مباحث مقدماتی، نظیر پرسش های تحقیق، بیان فرضیه، روش پژوهش، تاریخچه بحث، اهمیت و ضرورت آن و پیش انگاره های تحقیق اختصاص دارد.
امر دوم از کلیات، مربوط به مفهوم شناسی است. در این قسمت، واژه کلام، مبانی، فهم، دین و مفهوم های مرتبط با آنها، تبیین و تشریح و مراد مؤلف از این مفهوم ها در تحقیق مشخص شد.
پس از طرح کلیات تحقیق، وارد بدنه اصلی تحقیق شده و آن عبارت است از مبانی کلامی فهم دین و برایند و برونداد آن است. در بخش اول، مبانی کلامی فهم دین، استخراج و تبیین شده است و در بخش آخر نیز برایند و برونداد آن مبانی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
- کلیات
*- بخش اول: مبانی کلامی فهم دین
فصل اول: مبانی مبدأ(مصدر) شناختی
فصل دوم: مبانی راهنماشناختی
فصل سوم: مبانی راه(دین) شناختی
فصل چهارم: مبانی وحی شناختی(قرآن شناختی)
فصل پنجم: مبانی مخاطب شناختی
*- بخش دوم: برایند و برونداد مبانی کلامی
فصل اول: معناداری گزاره های دینی
فصل دوم: عقلایی و فطری بودن زبان دین
فصل سوم: اصالت و محوریت متن و ماتن در فهم دین
فصل چهارم: اعتبارسنجی فهم دین(حجیت فهم دین)