سیره صحیح پیامبر اعظم (ص)؛ ترجمه کتاب الصحیح من سیرة النبی الاعظم (ص) - جلد سوم

معرفی کتاب

سیره صحیح پیامبر اعظم(ص) ترجمه کتابی است با عنوانِ: الصحیح من سیرة النبی الاعظم (ص) نوشته سید جعفر مرتضی عاملی نویسنده لبنانی تبار و دانش آموخته حوزه های علمیه نجف و قم که مطالعه و تحقیق در تاریخ اسلام و سیره نبوی را از پنج دهه قبل آغاز کرد و نتیجه مطالعات خود را به تدریج منتشر ساخت. نویسنده دانشمند این کتاب آثار قابل تقدیر دیگری نیز در همین حوزه دارد، و بی تردید کتاب حاضر را به جهاتی کامل ترین، مفصل ترین و محوری ترین پژوهش خویش در قلمرو نقد و ارزیابی حدیث قرار داده که زندگانی و سیره رسول اکرم(ص) را از تولد تا ارتحال آن حضرت دربرمی گیرد. نویسنده در مباحث مقدماتی ضمن تبیین سیمای رسول خدا (ص) در کتب و روایات مکتب خلافت به بررسی پدیده شوم منع حدیث و نقش آن در تحریف حقایق تاریخی و رواج احادیث جعلی می پردازد و از نقش نومسلمانان اهل کتاب و قصه گویان مورد حمایت خلفای جور در این زمینه سخن می گوید. مؤلف پس از تشریح اصول و معیارهای آشفته در تدوین تاریخ اسلام و سیره نبوی، اصول، ضوابط و معیارهای صحیح پژوهش های علمی را به بحث می گذارد. سپس با مراجعه به متون عمده سنی و شیعه( بیش از 2700 منبع قدیم و جدید) در حوزه های تفسیر، حدیث و تاریخ می کوشد با تکیه برآموزه های دینی خصوصاً پای بندی استوار به بینش های کلامی شیعه ، تصویری از سیره و زندگانی رسول اکرم(ص) ترسیم کند که به گمان وی درست ترین است. پس از مباحث مقدماتی، جغرافیای عربستان، عقاید، آداب و رسوم فردی و اجتماعی دوره جاهلی را به اجمال بررسی می­کند.

روایات آغاز وحی، نخستین مسلمانان، دوره های دعوت، مسلمانی یثربیان، هجرت به مدینه، تشکیل حکومت، اقدامات تمدنی رسول خدا(ص) در دولت شهر مدینه، سیاست دفاعی و نبردهای سرنوشت ساز بدر، احد، احزاب، حنین و تبوک، پیمان های حسن همجواری و نبردهای کوبنده با یهودیان پیمان شکن، سیاست فرهنگی و گسترش دعوت در داخل و خارج جزیرةالعرب، صلح حدیبیه، فتح خیبر ، اعزام علی(ع) به یمن، گسیل سفرا به کشورهای جهان و دعوت پادشاهان، فتح مکه، حجةالوداع، حادثه غدیر، اعزام سپاه اسامه و حوادث روزهای آخر زندگی حضرت خصوصاً موضوع وصیت ناتمام از مباحث تحقیقی و جالب توجه این کتاب است. نویسنده کتاب را با موضوع سقیفه به پایان می برد که آن را کودتای مسلح بر ضدّ تدابیر رسول اکرم(ص) می داند. دیدگاه های علامه سیدجعفر مرتضی عاملی در خصوص سقیفه و مواضع قبائل و طوایف مختلف خصوصاً انصار و مهاجران ابتکاری و بی نظیر است. عزم خستگی ناپذیر نویسنده برای پیرایش اخبار و متون تاریخی و نمایاندن حقایق پنهان برای حق جویان ستودنی و مثال­ زدنی است.

الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص) از سوی محافل علمی، مورد توجه اندیشمندان حوزه و دانشگاه قرار گرفته و جایزه کتاب سالِ جمهوری اسلامی ایران در زمینه سیره رسول اکرم(ص) در سال 1371 هجری شمسی(1413 هـ.ق) را به خود اختصاص داده است.

پس از آنکه متن کامل و نهایی مجموعه الصحیح من سیرةالنبی الاعظم(ص)، در 35 جلد منتشر شد، در راستای اهداف علمی - پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ترجمه کامل آن، در دستور کار قرار گرفت. جناب آقای دکتر محمد سپهری که تاکنون شماری از آثار علامه مرتضی را به فارسی ترجمه کرده و با سبک نگارش و اندیشه ­های استاد آشنا و خود نیز در حوزه تاریخ و تمدن اسلامی، دارای مطالعات تخصصی است، این مهم را بر عهده گرفت.

پس از اتمام ترجمه، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی فرآیند آماده سازی این اثر را به صورت ویژه انجام و در حجم حدود هفت هزار صفحه و در 12 جلد (شامل 55 بخش) منتشر نموده است.

جلد سومین از این مجموعه ، مشتمل بر بخش های چهاردم تا بیستم به شرح زیر می باشد:

*بخش اول: عزوه ها و سریه های پیش از احد
فصل اول: غزوه ها و سریه های دفاعی
فصل دوم: پیمان شکنی یهودیان و ترورهای منظم
فصل سوم: جنگ های فراگیر و سرنوشت ساز با یهودیان (غزوه بنی قین قاع)

*بخش پانزدهم: جنگ احد و پیامدهای آن
فصل اول: به سوی نبرد
فصل دوم: پیروزی و شکست
فصل سوم: معرکه نبرد
فصل چهارم: غزوه حمراءالاسد

*بخش شانزدهم: شخصیت ها و حادثه ها
فصل اول: زید بن ثابت
فصل دوم: آزادی سلمان فارسی
فصل سوم: ولادت امام حسین (ع)
فصل چهارم: وفات برخی شخصیت ها

*بخش هفدهم: مناسبات سیاسی ، برخوردهای نظامی
فصل اول: نوع دوستی و مناسبات سیاسی
فصل دوم: دو سریه پیروزمند

*بخش هجدهم: دو فاجعه تبلیغی
فصل اول: سریه رجیع
فصل دوم: سریه بئر معونه

*بخش نوزدهم: جنگ بنی نضیر
جنگ بنی نضیر در قرآن
فصل اول: حادثه به روایت مورخان
فصل دوم: محاصره و جنگ
فصل سوم: سیاسیت حکیمانه
فصل چهارم: اموال بنی نضیر

*بخش بیستم: از اخراج بنی نضر تا نبرد خندق
فصل اول: غزوه ذات الرقاع
فصل دوم: تشریع احکام و کرامات
فصل سوم: غزوه بدرالموعد
فصل چهارم: غزوه دومة الجندل