سلام پیش دبستانی ها 11: بازی با سایه ها

معرفی کتاب

کتاب بازی با سایه ها کتابی است ساده و مفید که بر خلاف ظاهر ساده و بازی های نسبتاً ابتدایی اش، هدف مهمی را دنبال می کند و به طور ناخودآگاه ذهن کودک را از جزئیات اشیاء و حیوانات به سمت دید کل نگر سوق می دهد.

وقتی ما در حال رانندگی هستیم، ذهنمان بطور ناخودآگاه تمرکر بر جزئیات اطراف را کاهش می دهد و توجه ما را به عمل رانندگی و دقت به جلوی ماشین جلب می کند. ما در عین اینکه حواسمان به جلو است، اما از اطرافمان هم بی اطلاع نیستیم، بلکه یک دید کلی از اشیاء اطرافمان به آنچه پیرامون ما می گذرد توجه دارد، مثلاً اگر چیزی یا کسی از اطراف ناگهان به ما نزدیک شود ما متوجه می شویم و سعی می کنیم با آن تصادف نکنیم. مثلاً متوجه می شویم که آدمی ناگهان به سمت ماشین می دود، ما او را می بینیم اما اگر از جزئیات و خصوصیات او بپرسید چیزی در یادمان نمانده است. همین دید کلی کمک می کند در عین حال که توجه به جلو داریم از خطرات اطرافمان هم آگاه باشیم.

کودکان به مرور، اشیاء و حیوانات و وسایل اطرافشان را بصورت یک الگوی کلی به ذهن می سپارند و بعدها در طول زندگی بر حسب مورد خاص از آن استفاده می کنند، مثلاً در یک شب تاریک با دیدن یک سایه در خیابان متوجه می شویم یک آدم است یا یک گربه یا دوچرخه.

در اینجا قصد این را نداریم که وارد مطالب علمی و فواید و ویژگی های این مبحث شویم اما توجه به کل و بصورت کلی دیدن اشیاء و حیوانات و... کمک های فراوانی در طول زندگی برایمان به ارمغان می آورد. مثلاً نقاش چیره دست برای کشیدن یک اسب ابتدا از شکل ها و فرم های کلی و هندسی استفاده می کند، با ترکیب یک بیضی و دایره و چند استوانه و غیره چیزی شبیه اسب را ترسیم می کند و سرانجام با پرداختن به جزئیات، تصویر خود را کامل و زیبا می کند.

تقویت تجسم کل نگر در کودکان، به مرور باعث افزایش مهارت آنها در ترسیم اشیاء و اشکال مختلف می گردد. کم کم متوجه می شوند هر آنچه اطرافشان می بینند در ظاهر از چند شکل هندسی ساده مثل دایره، مثلث، مربع، استوانه، مخروط، بیضی و... تشکیل شده است.
این مساله در نقاشی های کودکان به خوبی به چشم می خورد که برای کشیدن درخت از یک استوانه و یک دایره روی آن استفاده می کنند و برای کشیدن خانه از یک مربع با یک مثلث روی آن بهره می گیرند.

بازی با سایه ها در عین سادگی، یک مقدمۀ خوب برای متوجه کردن کودکان به سمت شکل کلی و محیطی اشیاء و وسایل می باشد و ذهن آنها را برای ساده تر کردن محیط اطرافشان آماده می کند.