فلسفه اسلامی دارای سه حکمت و مکتب می باشد. 1ـ حکمت مشّاء 2ـ حکمت اشراق 3ـ حکمت متعالیه. این کتاب نگرشی است به «حکمت متعالیه» از منظر ملاصدرا که مؤسس این مکتب فلسفی است و امام خمینی(س) که یکی از شارحان مبانی صدرائی در عصر اخیر میباشد. در مقدمه این کتاب بیان شده است امام خمینی (س) پرچمدار ایجاد الفت و هماهنگی میان رویکرد کلامی«اثر و موثر»، رویکرد فلسفی «علت و معلولیت» و بینش عرفانی «تجلی و متجلی» است، ایشان چون فیلسوفی بزرگ و پیرو حکمت متعالیه است؛ اندیشه تشکیک با او عجین شده و در بسیاری از باورهای فکری ایشان حتی در مباحث فقهی و اصولی نیز مساله تشکیک را می توان جستجو کرد. ابوطالبی بیان کرد: اختلاف کلام و فلسفه و عرفان را امام (س) با همین زاویه می نگرد و معتقد است تفاوت کلام و فلسفه در اختلاف مرتبه فهم و اندیشه متکلمان و فیلسوفان است. بنابراین از نظر امام خمینی (س) عمق و باطن حکمت متعالیه همان عرفان نظری است و لذا هرگز بین دیدگاه های عرفان و محققین از عرفا با حکمت متعالیه و صدرالمتالهین تهافت و تخالفی نمی بیند و اختلاف مراتب وجود را سرانجام به اختلاف در مجالی و مظاهر شئون تفسیر کرده و همه را اطوار – و نه مراتب – یک حقیقت می داند.