سیمای تفکر در آینه قرآن کریم

هدف از این کتاب بررسی مفهوم تفکر در قرآن مجید است ؛ لذا سعی در پاسخ یابی به سئوالاتی چون در قرآن برای مفهوم اندیشیدن یک واژه بکار نرفته است و کلمات زیادی هستند که مفهوم کلی آنها اندیشیدن و فکر کردن است ولی این واژه ها چه ارتباطی با هم دارند؟ حدود و ثغور هر کدام از واژه ها چیست.

تحقیق حاضر که به روش کتابخانه ای انجام یافته؛ مشتمل بر مقدمه و پنج فصل می باشد.

فصل اول مفهوم تفکر در علوم مختلف را در سه شاخه علم لغت، علم منطق و روان شناسی بررسی نموده است.

فصل دوم رابطه مفهوم قرآنی "تفکر" با مفاهیم هم ارز و موازی آن مانند تدبر، تذکر، علم، عقل، شعر، فقه، فهم، خیل را بررسی نموده است.

فصل سوم رابطه مفهوم قرآنی "تفکر" با مفاهیم متفاوت با آن مانند تفکیر، غفل، عمی، نسی، لعب، سکر و جهل را بررسی نموده است.

فصل چهارم زمینه ها، آسیب ها و پیامدهای تفکر را مورد بررسی کامل قرار داده است.

فصل پنجم در مورد پیام قرآن در مورد تفکر بحث شده است. براساس یافته های تحقیق معنای تفکر در اصطلاح قرآن با معنای آن در لغت، منطق و روان شناسی متفاوت است.
تفکر در قرآن یعنی آیه دیدن همه اشیاء جهان هستی؛ شخص متفکر با تفکر در مخلوقات، خدا و صفاتش را می بیند. او همیشه متذکر خداست هماند کسی که با تدبر در قرآن متذکر خداست.
دو مفهوم تدبر و تذکر هم ارز و موازی تفکر هستند. یعنی هر شخص متدبری، متذکر و متفکر هم هست، هر شخص متذکری متدبر و متفکر هم هست و هر شخص متفکری، متدبر و متذکر هم هست. نمی توان مفهوم تفکر را بدون بررسی این دو مفهوم بررسی کرد. تفکر در اصطلاح قرآن بوسیله قلب سالم انجام می شود. کسی که قلبش بیمار است نمی تواند تفکر کند ولی می تواند تفکیر کند. قرآن همه مخلوقات را نعمتهای الهی و زمینه های تفکر معرفی می کند. هر شیء دلیل بر وجود خداوند و صفات اوست هر عاملی که قلب را بیمار کند، مانع تفکر است. این عوامل را قرآن بیان نموده است لازمه تحقق تفکر (با توجه به تعریف آن در قرآن)، آیه بودن اشیاء جهان هستی است. خداوند همه چیز را آیه قرار داده است تا تفکر محقق شود. پس از مرگ دیگر تفکر معنا ندارد چون دیگر اشیاء آیه چیز دیگری نیستند همه حقایق مکشوف است.

فهرست مطالب اصلی کتاب حاضر عبارتنداز:
فصل اوّل: مفهوم تفکر در علوم مختلف
فصل دوّم: رابطه مفهوم قرآنى «تفکر» با مفاهیم هم‏ارز و موازى آن
فصل سوّم: رابطه مفهوم قرآنى «تفکر» با مفاهیم متفاوت با آن
فصل چهارم: زمینه‏ها، آسیب‏ها و پیامدهاى تفکّر
فصل پنجم: پیام قرآن؛ هم اندیشی و تفکر جمعی