معرفت پیشین

پس از طرح پرسش چگونگی امکان قضایای پیشین از سوی کانت، معرفت پیشین به یکی از مباحث اصلی معرفت شناسی غرب تبدیل شد. سید علی طاهری خرم آبادی نویسنده کتاب «معرفت پیشین» به دلیل اهمیت این موضوع، به بررسی آن پرداخته است.

از هنگامی که کانت پرسش چگونگی امکان قضایای پیشین را مطرح کرد، معرفت پیشین به یکی از مباحث اصلی معرفت شناسی غرب تبدیل شد.

به زعم نویسنده این کتاب، کل فلسفه غرب را می توان در ارتباط با این مبحث قلمداد کرد. کانت، سرنوشت علوم تجربی را نیز در گرو این امر می دانست.

لزوم تبیین تحلیلی بودن قضایای پیشین، موجب پیدایش آرای گوناگون در میان تجربه گرایان شد. آنچه این پیشنهادات متعدد را گرد هم می آورد، تبیین توجیه پیشین بر حسب زبان بوده است.

نویسنده تاکید می کند که با وجود تنوع تعاریف معرفت پیشین، بسیاری از فلاسفه بر این باورند که مفهوم تجربه نقش اصلى در تمایز میان معرفت پیشین و پسین ایفا مى‏کند و آنچه معرفت را به دو بخش تجربى و غیرتجربى یا پیشین و پسین تقسیم مى‏کند، میزان نقش تجربه در توجیه آن است.

این کتاب در پنج فصل تنظیم شده است که فصل نخست آن، به تعاریف اختصاص دارد. تاریخچه معرفت پیشین از دیدگاه اندیشمندان مختلف به ویژه هیوم، لایب نیتس و کانت، موضوع فصل دوم اند.

وجود باورهای پیشین، نسبت معرفت پیشین با امر دیگر و همچنین تبیین معقول برای توجیه پیشین سایر مباحث کتاب را تشکیل می دهند.

نویسنده در تحقیقات این کتاب از کمک افرادی نظیر صادق لاریجانی، محمود خاتمی و پروفسور «کاسولو» استاد فلسفه دانشگاه نبراسکا کمک از گرفته است.