ابله (امیرکبیر)

اَبله (به روسی: Идиот) نام یکی از معروف ترین رمانهای داستایوفسکی است. این کتاب در سال 1868 در دسترس عموم قرار گرفت. برخی ابله را بهترین اثر خلق شدهٔ داستایوفسکی می دانند. این کتاب نخستین بار در سال 1887 به زبان انگلیسی برگردانده شد.

این کتاب نخستین بار در سال 1333 هجری خورشیدی توسط مشفق همدانی به زبان فارسی ترجمه شد.

این رمان یکی از چهار رمان بزرگ و مهم داستایفسکی به شمار می رود.
به طور کلی رمان ابله از دو دیدگاه اجتماعی، تاریخی و نیز دیدگاه عرفانی و مکاشفه جلب نظر می کند.

محور داستان از این قرار است: «پرنس مویخکین، آخرین فرزند یک خاندان بزرگ ورشکسته، پس از اقامتی طولانی در سوئیس برای معالجه ی بیماری، به میهن خود بازمی گردد. بیماری او رسما افسردگی عصبی است؛ ولی درواقع مویخکین دچار نوعی جنون شده که نمودار آن بی ارادگی مطلق است.» در ابتدای داستان می خوانیم: «اواخر ماه نوامبر، درحالی که هوا هنوز قدری گرم بود، در حدود ساعت نه صبح قطار ورشو-پترزبورگ با سرعت تمام به پترزبورگ نزدیک می شد. هوا چنان مرطوب و مه آلود بود که نور خورشید به سختی اثر می نمود. از درون پنجره های واگن به دشواری می شد در ده قدمی چیزی را تشخیص داد.»

این رمان را انتشارات چشمه با ترجمه سروش حبیبی، انتشارات خوارزمی با ترجمه مهری آهی و انتشارات امیرکبیر با ترجمه مشفق همدانی منتشر کرده اند.