زندگی پر افتخار بلال حبشی؛ نخستین مؤذن اسلام

جمعی از مشرکان، در خانه‌ای اجتماع کرده بودند و دربارهٔ پیامبر اسلام (ص) و گرایش روزافزون مردم به اسلام سخن می‌گفتند و از همدیگر چاره‌جویی می‌کردند. سه نفر از سرشناسان شرک، یعنی ابن‌جدعان، امیّة بن خلف و امیّة بن صفوان نیز در آن‌جا حاضر بودند. ابن‌جدعان به سخن آمد و گفت: «صد نفر از غلامان خود را از مکه بیرون کرده‌ام تا مبادا سِحر محمد آن‌ها را به خود جذب کند! ای امیّة بن خَلَف! بلال و مادرش را به تو سپرده‌ام؛ سرنوشت آن‌ها چه شد؟»

امیّة بن خلف گفت: سِحر محمد، آنان را نیز گرفته است؛ به‌طوری‌که بلال را برهنه در برابر تابش داغ آفتاب روی ریگ‌های گداختهٔ بیابان خواباندم و پوست بدنش مجروج شد و تحت سخت‌ترین شکنجه‌ها قرار گرفت؛ ولی هرچه به او گفتم: به محمد کافر شو، اعتنا نکرد؛ هم‌چنان‌که «ابوفَکَیهه»، غلام امیّة بن صفوان، در برابر شکنجه‌های شدید ابن‌صفوان قرار گرفت و از شدت تشنگی و داغی هوا، زبان از دهانش بیرون می‌آورد؛ ولی حاضر نبود به محمد کافر شود!

امیّة بن صفوان گفت: «ولی من در میان غلامان، هیچ‌کس را مانند بلال ندیدم؛ پوست بدنش گداخته، کوفته و مجروح شده و آثار آن در سراسر بدنش پیداست؛ ولی یک کلام به نفع ما سخن نگفت. به‌راستی عجیب است؟!» امیّة بن خَلَف گفت: آری! حتی ریسمان به گردن بلال بستم و آن سوی ریسمان را به دست کودکان ولگرد مکه دادم؛ آن‌ها او را از روی پستی و بلندی‌های مکه روی سنگ‌ها از این سو و آن سو کشاندند! و مادرش حمامه را به دستور من، در بیابان سوزان مکه شکنجه می‌دادند؛ نه آبی برایش می‌بردند و نه غذایی. اما این مادر و فرزند، ما را به ستوه آوردند و دست از عقیدهٔ خود نکشیدند!

امیّة بن صفوان گفت: «آیا ممکن است بلال از محمد دست بکشد؟» ابن‌جدعان گفت: هیهات و هرگز! آیا کسی‌که در زیر شکنجه نزدیک است دو حدقهٔ چشمانش، از کاسهٔ چشم بیرون بجهند، ممکن است دست از علاقه به محمد بردارد؟! باید اعتراف کنیم که هیچ گروهی مانند پیروان محمد استقامت ندارند! ابن‌جدعان ادامه داد: «شگفتا! این گروه، با کمال گستاخی از دو بت بزرگ لات و عزّیٰ بدگویی می‌کنند.» امیّة بن خلف گفت: «اصلاً در قاموس وجود آن‌ها، واژه‌ای به نام ترس، خطر، مرگ و وحشت وجود ندارد!»