استعمار زدایی از روش: تحقیق علمی و مردمان بومی

پروفسور اسمیت در کتاب« استعمارزدایی از روش» بیان می کند که اصطلاح پژوهش ارتباطی جدا نشدنی با استعمار اروپایی دارد. وی معتقد است که نحوه ی انجام پژوهش های علمی با الگوهای امپریالیستی، نقش ماندگاری را در حافظه ی تاریخی مردم استثمار چشیده ی جهان برجای گذاشته است. پروفسور اسمیت به همین سبب است که در مقام محققی بومی به استعمارزدایی از روش پرداخته است.
این کتاب دارای دو بخش اصلی است. در بخش اول مؤلف با نگاهی نقادانه به بررسی زمینه های تاریخی و فلسفیِ پژوهش در غرب می پردازد. پروفسور اسمیت این کار را با گسترش کار فوکو به فصل های مشترک امپریالیسم و همچنین ،پژوهش درخصوص روش های مختلفی که امپریالیسم از طریق آن ها در دانش و پژوهش نظام های حقیقت را تعبیه می کند انجام داده است. وی با ارائه شواهد تاریخی از عصر روشنگری تا دوران پسااستعماری به بررسی روند شکل گیری مفاهیمی چون کشف، ادعا و نامگذاری می پردازد. او معتقد است جهان غرب به واسطه ی این مفاهیم جهان بومیان را در درون شبکه های خود حل کرده است.

بخش دوم کتاب به نیاز فوری افرادی پاسخ می دهد که در حال انجام پروژهای تحقیقاتی خود هستند، و در مواجهه با الگوها (پارادایم ها)، سنت های علمی و روش شناسی های گوناگون ادبیات غرب، که جهان بومیان را به عنوان دیگری تلقی می کند، دچار سر درگمی شده اند. پروفسور اسمیت بیان می کند، برنامه ریزی برای انجام تحقیقی بومی، بخشی از پروژه ی عظیم تر احیاء دانش و هستی بومیان است. وی در این اثر، با توجه به مسائلی که بومیان در مواجه با نظام دانش غرب روبرو بوده اند و هستند، نظامی استاندار را برای تحقیقات آزاد نیز تدوین کرده است. پروفسور اسمییت به طرز ماهرانه ای نشان داده است زمانی فرایند تحقیق تحول می یابد که بومیان در مقام محقق قرار بگیرند، نه در مقام موضوع تحقیق.

فصل های کتاب:
1) امپریالیسم، تاریخ، تألیف و نظریه
2) تحقیق از زاویه نگاه امپریالیستی
3) استعمارزدگی دانش
4) ماجراجویی های پژوهشی در سرزمین بومیان
5) یادداشت های واژگونه
6) پژوه ی بومیان: دستور کار جدید
7) تبیین دستور کار برای تحقیقات بومی
8) پیست و پنج پروژه ی بومی
9) ضرورت دستیابی به یک برنامه ی بومی: مطالعه ی موردی مائوری
10) برگزیدن حاشیه: نقش پژوهش در مبارزات بومیان برای عدالت اجتماعی
11) فعالیت های بومی؛ تحقیقات بومی