کتاب حاضر حاوی پنج مقاله است که همگی در خلال سال های 1372 تا 1386 در برخی مجلّات و رونامه ها منتشر شده است و اینک با بازنگری در این مجموعه کنار هم نشسته اند.
آنچه این مقاله ها را به هم پیوند می دهد، تبیین رابطه عقلانیت و دیانت از منظر استاد مطهری است. نگارنده در تبیین نقش استاد مطهری آورده است: مطهّری در آوردگاه عقل و دین، ناهمواری های بسیاری را بر خود هموار کرد تا چراغ عقلانیت در سپهر دیانت فروزان بماند و اندیشه دینی از آفات جزم و جمود و ظاهرگرایی و تجدّدگرایی افراطی ایمن گردد. بر این اساس در نوشتار حاضر تلاش شده است تا ضمن بیان ویژگی های حیات فکری شهید مطهّری به عنوان اسلام شناس معاصر، مبانی همچون «نسبت میان دین و فلسفه»؛ «دینداری و نوگرایی»؛ «علم و دین»؛ همچنین دو گفتمان دینی در اندیشه معاصر (عقلانیت باور دینی و تجربة دینی) بررسی گردد.