هدف از نگارش این کتاب بر شمردن کلیات "علم الهی" بوده است چرا که از نظر مؤلف هر یک از علوم طبیعی و ریاضی و همین طور سایر دانش های جزئی، فقط از حال برخی از موجودات بحث می کنند و هیچ یک از آنها عهده دار بررسی و نگرش در احوال "موجود مطلق" و لواحق ذاتی و مبادی آن نیست. (که منظور ابن سینا در اینجا تعریف فلسفه و بیان فرق علم و فلسفه است) روشن است که باید دانشی وجود داشته باشد که از موجود مطلق و لواحق ذاتی و علل آن بحث کند و از آنجا که خدای تعالی نه تنها مبدأ معلول معینی بلکه مبدأ همه موجودات معلول است پس ناگزیر همین دانش است که باید "علم الهی" خوانده شود. (از دیرباز فلسفه را علم الهی نامیده اند و مباحث فلسفی را به عنوان الهیات شناخته اند.)
اثر حاضر، مجموعه دروس استاد معظم آیت الله سید حسن سعادت مصطفوی (دامت برکاته) است که به درخواست تنی چند از استادان و فضلای علوم عقلی در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ایراد گردیده و اکنون به لطف حق، متن تقریرات معظم له پس از ویرایش و مقابله و آماده سازی نهایی، در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد. نسخه مورد استفاده و ارجاع در دروس معظم له، نسخه مصحح مرحوم محی الدین صبری کردی (چاپ مصر) است که غالباً در نسخه های چاپ شده اثر در ایران و جاهای دیگر مورد استفاده قرار گرفته است.
ساختار بندی کتاب:
• مقاله اول از بخش الهیات نجات:
1. فصل اول: در بیان این موضوع که واحد با موجود، به اعتباری، مساوق است و از این جهت، شایستگی آن را دارد که موضوع این دانش (علم الهی) واقع شود
2. فصل دوم در بیان اعراض ذاتی و غیر ذاتی (غریب)
3. فصل سوم در بیان اقسام موجود و اقسام واحد
4. فصل چهارم در اثبات ماده و بیان ماهیت صورت جسمیه
5. فصل پنجم در بیان اینکه صورت جسمیه در همه اجسام همراه با ماده است
6. فصل ششم در بیان اینکه ماده، مجرد از صورت نیست
7. و... (این مقاله شامل 21 فصل است)
• مقاله ی دوم از بخش الهیات نجات:
1. فصل اول در بیان معنای واجب و ممکن
2. فصل دوم در بیان اینکه واجب بالذات، واجب الغیر نمی شود و...
3. فصل سوم در بیان اینکه تا وجود چیزی به حد وجوب نرسد، تحقق نمی یابد.
4. فصل چهارم در بیان کمال وحدانیت واجب الوجود و...
5. فصل پنجم در بیان بسیط بودن واجب
6. و... (این مقاله شامل 40 فصل است)