موضوع اثر حاضر، مروری بر آموزه های اخلاقی مندرج در نهج البلاغه و تحلیلی از برخی بیماری های اخلاقی و راه های درمان از منظر امام علی(ع) است. در این اثر سخنان امیرالمؤمنین در مورد نفس اماره، شهوات نفسانی و آثار آن، کبر و غرور و آفات و رذایل زبان مورد شرح و بررسی اجمالی قرار گرفته و حالات نفس و راه های کنترل و تهذیب آن از منظر ایشان تبیین شده است. نویسنده آفات و تبعات منفی پیروی از هوای نفس و خطرات حرکت در سایه نفس اماره مانند: خودفریبی، غرق شدن در گناه، زیان کاری واقعی و شقاوت را از دیدگاه آن امام بررسی نموده و نمونه هایی از آثار منفی پیروی از نفس اماره و راه های مقابله با آن، مراقبه نفس، ریاضت دادن به آن و تعدیل و پرهیز از خواهش های نفسانی را از این منظر بررسی نموده است. در بخش دیگری از کتاب به بررسی آفات افراط در شهوت جنسی از نگاه امام علی پرداخته شده و کبر و غرور و بیماری های مشابه آن همچون: فخرفروشی، عصبیت، حرص و طمع، حسد، عجب و خودبزرگ بینی، ریاکاری، خشم و غضب و راه های کنترل آن ها بیان شده است. در ادامه نویسنده به تبیین آثار و آفات گناهان زبان مانند: غیبت، دروغ، بهتان، تهمت، سخن چینی، فحش و ناسزاگویی و استهزاء و تمسخر دیگران از منظر نهج البلاغه پرداخته و راهکارهای درمان این قبیل از بیماری ها را بیان کرده است.