متافیزیک ینا

متافیزیک ینا، بخشی از نظام فلسفی ای است که به نظام ینا شهرت دارد و حاصل دستنوشته های هگل در دورۀ اقامتش در شهر یناست.
هگل در این متنِ مختصر، که به دلیل ساختار و نثر ویژه اش یکی از مهجورترین متون تاریخ فلسفه است، تلاش کرده است تا روایتی منحصربه فرد از کل متافیزیک غربی، از متافیزیک ارسطو (اصل اینهمانی و اصل طرد شق ثالث) تا عقلگرایی مدرن (دکارت، اسپینوزا و لایب نیتس) و نهایتاً تا ایده آلیسم استعلایی کانت و شلینگ را در قالبی دیالکتیکی عرضه نماید.
با توجه به قالب سه وجهی دیالکتیک هگلی، کتاب نیز مشتمل بر سه بخش (نظام اصول نخستین، متافیزیک ابژکتیویته و متافیزیک سوبژکتیویته) است که هر کدام نیز به سه زیربخش تقسیم می شوند.
بنا به نظر برخی مفسرین، هگل در مبحث انتهایی این کتاب (روح مطلق)، که حدوداً دو سال پیش از پدیدارشناسی روح به رشتۀ تحریر درآمده است، برای نخستین بار، ایده آلیسم شلینگ را پشت سر می گذارد و از نخستین جلوۀ ایده آلیسم مطلق خویش پرده برداری می کند.