جبر و اختیار، از مسائل کهن و اندیشه سوز در گستره کلام اسلامی است. شیعه با تمسک به مکتب اهل بیت «امر بین امرین» را برگزیده است. اثر حاضر، مکتب جبر و قدر را با استدلال های متقن، رد کرده و نظریه «امر بین امرین» را اثبات نموده است. مهم ترین مباحث آن عبارت است از: اختیار و اراده، جبر و تفویض، مناظره ابوالحسن اشعری با استادش ابوعلی جبائی و نیز بحث اقسام قاعل.