فرمانِ قرآنیِ «سیروا فی الارض»، جایگاه سیاحت و سفر را در اسلام، بسیار پر اهمیت ساخته و روایات و تفاسیری که در این باره آمده، آن را غنی تر کرده است. این همه تأکید بر سفر، از آن روست که همه جنبه های آن به رشد و تعالی انسان کمک می کند.
اثر حاضر در فصلهای متعددی به جایگاه سیر و سفر و پی آمدهای آن، انواع سفر، حکم شرعی و مکان، احکام و آداب سفر، سفرهای تاریخی پیامبران الهی و اقوام گذشته در قرآن، سفر آفاقی و انفسی و ابعاد آنها، تحلیل آثار و پیآمدهای مختلف سفر، به ویژه آثار تربیتیِ آن پرداخته است.
نویسندگان این اثر در بخشی از پیشگفتار کتاب حاضر می نویسند: «روشی که در این پژوهش به کار گرفته شده، روش "تحلیل متن" یا تحلیل درونی متن است که به "روش کلاسیک" نیز تعبیر می شود و عملی فکری است که بر پایه های عقلانی استوار است؛ یعنی برای تفسیر، توضیح و بازنمایی موضوع، از عقل و روش ذهنی استفاده می شود. در این روش، پرسش های تعیین شده براساس طرح مساله اصلی و مبانی نظری پژوهش، به متن عرضه، و پاسخ آنها استخراج و در موارد غیر صریح استنباط می گردند. روش کار همانند سایر پژوهش های تاریخی ـ مذهبی، پژوهش کتابخانه ای است که طی آن با شیوه فیش نگاری برای جمع آوری اطلاعات، به منابع معتبر روایی و تحلیلی به ویژه تفاسیر قرآن مراجعه و مطالب مورد نیاز از آنها استخراج شده و مورد استفاده قرار گرفته است.»
این اثر در چهار بخش و 9 فصل سامان یافته است. کلیات، اهمیت، انواع، آداب و احکام سیر و سیاحت، ترسیم و تحلیلی از سفرهای تاریخی در قرآن، سفر آفاقی و سفر انفسی، مباحث گوناگون این کتاب را تشکیل می دهند.
در انتهای این اثر، نمایه ای از آیات، روایات، الفاظ سیر و سیاحت در قرآن کریم، اعلام، اشعار، نیز درج شده است.