حوزه های علمیه از همان آغاز شکل گیری و با به میان آمدنِ «استاد» و «شاگرد» و «کتاب»، سامانِ اولیه خود را یافت و به تدریج، گسترده و تکامل یافته شد. در همین فرآیندِ رشد و تکامل، مراحل آموزشی در سطوح مختلف و نیز شیوه های گوناگونِ تحصیل و تدریس به وجود آمد.
اما این مراحل و شیوه ها کدام است؟ جزئیات آن چیست؟ نقاط ضعف و قوت آن ها در کجاست؟ پیشنهادهای اصلاحی چیست؟
اثر حاضر با بررسی دقیق به طرح سؤال های فوق پرداخته و از زبان بعضی اساتید آنها را واشکافی کرده است.