علامه میرزا محمد حسین نائینی، فقیه ژرف اندیش و نظریه پردازی بود که فقه را از مدرسه به متن اجتماع آورد و در غوغای مشروطیت و میدانداریِ غرب زدگان مشعلی افروخت که مسیر اجتماع و سیاست را نورباران کرد.
درباره شخصیت و اندیشه این فقیه سترگ، بحث ها و نکته های فراوانی وجود دارد، اثر حاضر می کوشد از قلم و زبان دانشوران مختلف، این بحثها و نکته ها را واکاوی کند.