اسلام، آیین زندگی و مطابق با نیازهای فرد و اجتماع و شایسته اجرا در هر زمان و مکانی است. این دین جاودانه به هیچ روی، بن بست ندارد و فرد مسلمان را در همه مراحل در مسیر تکامل، راهنمایی می کند. این ویژگی مهم اسلام به سبب قوانین ثابت و نیز متغیری است که متناسب با شرایط و اقتضائات زمان و مکان، تشریع شده است. اما در این میان باید مشخص کرد که قوانین متغیر که در هنگامه «ضرورت»ها پیش می آید چیست؟ و سازوکار حاکم بر آنها کدام است؟ چگونه می توان نظریه ای عمومی در باب ضرورت، ارائه داد؟
اثر حاضر با همین پرسش ها به پژوهش درباره معنا، مصداق و کاربردهای احکام و مقررات اضطراری در اسلام در هشت فصل، پرداخته است.