تحلیل دیوان و شرح حال عمادالدین فقیه کرمانی

معرفی کتاب

این کتاب تحقیقی به قلم زنده یاد دکتر احمد ناظرزاده کرمانی استاد فقید دانشگاه تهران است که احتمالا نخستین پژوهش گسترده در زمینه شرح حال و آثار عماد الدین علی فقیه کرمانی، از مشایخ عرفا و شعرای کرمان در قرن هشتم هجری و معاصر حافظ شیرازی است.

کتاب «تحلیل دیوان و شرح حال عماد الدّین فقیه کرمانی» در شش فصل تدوین شده و هر فصل به تعدادی از زیرفصل ها تقسیم شده است. پژوهشگر در فصل اول کتاب به معرفی مأخد و مراجع مهم و اصلی خود، و مراکز و موسساتی که به آن ها مراجع کرده، پرداخته است. این فصل مقدمه و مدخل رساله است.

نویسنده کتاب در فصل دوم به جمع آوری، بررسی و نقدآراء و نظریات محققان ایرانی و خارجی درباره عماد فقیه کرمانی پرداخته و به توافقات، تناقضات و تضادهایی که در این زمینه وجود دارد اشاره کرده است؛ این کار در فصل بعدی نیز ادامه داشته است.

در فصل سوم نویسنده کوشیده تا براساس منابع و مأخذ تحقیقی خود شرحی از زندگی عماد فقیه به رشته تحریر درآورد و رأی و نظر خود را در این زمینه ابراز کند. در همین فصل، نویسنده ضمن توصیف انواع شهرهای عماد، به مطالعه تطبیقی کوتاهی میان آثار او با آثار چند شاعر دیگر، و از جمله حافظ، مبادرت ورزیده و کوشیده است تا نکات مهم و بدیعی در زمینه عمادشناسی عنوان کند. به عقیده پژوهشگر، عماد شاعری تغزلی، موعظه گوی و مرثیه سرای است و در انواع شعرها تبحر خود را به اثبات رسانده است، او به نحو بارزی بر آثار شعرای معاصر و متأخر خود تأثیر گذاشته، تأثیری که شناخت بعدها و ساحت های آن مستلزم مطالعاتی خاص و بسیار است.

بررسی و شناخت زمینه های تاریخی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عصر عماد فقیه و مناسبت های او با این زمینه ها، درونمایه فصل چهارم کتاب است.

فصل پنجم به تحلیل و تفسیری نقادانه بر آثار عماد فقیه کرمانی اختصاص دارد. و در همین فصل گزیده ای از آثار شاعر در برابر خواننده نهاده شده است. این رساله تحقیقی با فصل ششم که حاوی جمع بندی ها، نتیجه گیری ها و نیز سرانجام کار و مرگ عماد فقیه است، پایان می گیرد.