نظریه ایمان در عرصه کلام و قرآن

این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۷۶ از سوی معاونت امور اساتید و دروس معارف اسلامی نهاد رهبری در دانشگاهها منتشر شده بود و مدتها نایاب بود و پس از ۱۹ سال تجدیدچاپ شده است.

حقیقت ایمان، نور خورشید عالم جبروت است که از مشرق عنایت بر جانهای سالکان منازل اخلاص می تابد. ایمان نهالی است که در زمین دل آدمی می روید و اگر از چشمه اعمال صالح آبیاری شود درختی تنومند خواهد شد که بر تمام زوایای جان آدمی سایه می گسترد.

کتاب «نظریه ایمان در عرصه کلام و قرآن»، شرح ماجرای ایمان در کلام مسیحی و کلام اسلامی است؛ تا از رهگذر آشنایی با بحث و جدلهای کلامی، چشم اندازهای نوینی فرا روی خواننده قرار دهد.

کتاب حاضر در سه فصل، با عناوین «ایمان در کلام مسیحی»، «ایمان در کلام اسلامی» و «ایمان در قرآن» تدوین شده است.

فصل اول، به بیان آرای چهره های اصلی کاتولیک (آکویناس) و پروتستان (لوتر) به علاوه تحلیل های جدید کاتولیکی (پاسکال و جیمز) و پروتستانی (پل تیلیخ و جان هیک) می پردازد.

فصل دوم، ابتدا آرای متکلمان خارجی (خوارج) در باب ایمان را بیان می کند و سپس دیدگاه مرجئه را مطرح می کند و با اشاره ای اجمالی به مسلک حنفی - ماتریدی - به طرح دیدگاه متکلمان اشعری، شیعی و معتزلی می پردازد. در توضیح دیدگاه هر فرقه موضوعاتی مطرح می شوند از جمله: تعریف ایمان (ماهیت ایمان)، افزایش و کاهش آن، متعلَّق آن، اختیاری بودن آن، ایمان مقلَّد، احکام مؤمن، تفاوت ایمان و اسلام و استثنا در آن.

در فصل سوم، ارائه تصویری قرآنی از ایمان، متعلَّقات آن و برخی فواید و برکات آن مورد نظر است. و از جمله موضوعاتی که در این فصل آمده است: امر به ایمان و نهی از کفر، ایمان و معرفت، ایمان و عمل، غیبت، معاد، رسالت، درجات ایمان و درجات مؤمنان می باشد.

دکتر محسن جوادی، در زمینه های فلسفه اسلامی، فلسفه اخلاق و کلام اسلامی صاحب نظر و تخصص است و از این رو در فرا اخلاق، فلسفه غرب و فلسفه دین سابقه تدریس دارد.
کتب «مسأله باید و هست» و «درآمدی بر خداشناسی فلسفی» از دیگر تألیفات اوست.
وی عضو هیأت مدیره انجمن علمی فلسفه دین ایران و از داوران کتاب سال جمهوری اسلامی در سالهای اخیر است.