مدیریت ادراک

کتاب حاضر، حاوی دو مقاله پژوهشی است. مقاله نخست، توسط «حجت الله مرادی» نوشته شده که در آن مدیریت ادراک به عنوان یکی از عناصر عملیات فرهنگی معرفی شده است. در این مقاله نوعی گونه شناسی از مدیریت ادراک عرضه شده که متشکل از پنج عنصر: امور عمومی، دیپلماسی عمومی، عملیات روانی، فریب و اقدم پنهان است. اگرچه این فعالیت ها ماهیت سنتی دارند، اما نویسنده معتقد است قدرت های غربی پس از جنگ جهانی دوم در بهره گیری هماهنگ و مناسب از این عناصر موفق بوده اند. در مقاله دوم که توسط «محمد الماسی» نوشته شده، رسانه، به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت ادراک در عنصر عملیات روانی معرفی شده و نقش و تاثیرگذاری آن بر اذهان عموم بررسی شده است. ضمن آن که، در این مقاله نظریه های مربوط به تاثیر رسانه ها بر اذهان نیز آورده شده است.

مدیریت ادراک یکی از عناصر عملیات فرهنگی است. در این مطالعه نوعی گونه شناسی از مدیریت ادراک عرضه شده که متشکل از پنج عنصر است؛ امور عمومی، دیپلماسی عمومی، عملیات روانی، فریب و اقدام پنهان. اگرچه این فعالیت ها ماهیتی سنتی دارند، اما نویسنده معتقد است قدرت های غربی پس از جنگ جهانی دوم در بهره گیری هماهنگ و مناسب از این عناصر در جنگ های خود موفق بوده اند.

این کتاب به عنوان رهیافت قالب بندی یا شکل دهی به فضای اطلاعاتی در مقابله با چالش های سیاسی نظامی خارجی و داخلی عرضه شده است که می تواند اصل نظم دهنده به سیاست گذاری و کاربرد قدرت در عرصه بین المللی و داخلی باشد. دولت ها در راستای چنین اقدامی نیازمند درک مترقی از روان شناسی دشمنان و کشور های بی طرف و نیازمند درک مترقی از روان شناسی اقوام کشور خودی، دوستان و متحدان خود هستند.

نویسنده در این کتاب با منسوخ کردن جنگ های سنتی و پرمخاطره، به دیدگاه انسانی یک سیاستمدار و فرمانده نظامی که به دنبال رسیدن به اهداف بدون توسل به ماشین جنگی است، اشاره دارد و معتقد است که مفهوم مدیریت اداراک این است که چگونه با فراهم آوردن شرایط مناسب به طرفین دیگر تلقین کنیم که هر دو پیروز شده اند. این مهم، مدیریت ادراک میان فرماندهان نظامی است.

نویسنده در این کتاب می نویسد که «مدیریت ادراک همانند جنگ اطلاعاتی نیست، ولی شباهت های فراوانی به آن دارد. چند سال پیش تلاش شد دیدگاه های مختلف درباره مفاهیم جنگ اطلاعاتی بررسی شود. نتیجه مهم این مطالعه آن بود که دیدگاه های پشت پرده مفهوم جنگ اطلاعاتی نوین نیستند، ولی هنوز فناوری مدرن امکانات تازه ای را فراهم می سازند که نمونه ای از آن، حمله به منبع اطلاعات به کمک اسلحه اطلاعات است، زیرا تمرکز اصلی جنگ اطلاعاتی یافتن راه حل های مدرن و فن آوری برای ایجاد کنترل بر سیل اطلاعات در مورد بحران هاست که بنا بر نظر «گلن وپترسون» مدیریت اداراک در اینجا نه تنها در جنگ اطلاعاتی و روانی برای کسب موفقیت حائز اهمیت است، بلکه مساله مدیریت ادراک باید خود نوعی جنگ خوانده شود، نه آن که بخشی از دیگر مفاهیم به شمار آید.»

این احتمال وجود دارد که در آینده مانند جنگ اطلاعاتی با جنگ ادراکی مواجه شویم، زیرا به نظر می رسد که مفهوم جنگ ادراکی با مطالعات بعدی بسیار مرتبط باشد. مفاهیم جنگ ادراکی جدید نیستند، ولی فن آوری حامی این نوع جنگ، امروزه طرفداران بسیاری دارد. همچنین می توان فرض کرد که ارزش ریسک و تاثیرگذاری استفاده از این نوع جنگ بسیار جالب است.