کتاب منظومه فکری امام خمینی (ره)، نوشته عبدالحسین خسروپناه و جمعی از محققان است. این کتاب در انتشارات سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. منظومه فکری مجموعه ای نظام مند، متشکل از اجزا و عناصر مرتبط و هدفمند، با محوریت هسته مرکزی، در عرصه نظام بینشی، منشی و کنشی است.
نظام بینشی می تواند دارای زیرنظام های متعددی از جمله نظام های معرفت شناختـی، خداشناختی، انسان شناختی، ولایت شناختـی، اسلام شناختی، جهان شناختی، جامعه شناختی و... باشد. نظام منشی و رفتاری بیانگر بایدها و نبایدهای ارزشی، اعم از اخلاقی، تربیتی، معنوی و ... است. نظام کنشی و اجتماعی نیز دربردارندة هست و نیست ها و بایدها و نبایدهای اجتماعی است. مجموعه نظام های سیاسی، اقتصادی، مدیریتی، قضایی، دفاعی ـ امنیتی و... از اجزای نظام کنشی و اجتماعی محسوب می شوند.
این کتاب نشان می دهد که منظومه فکری امام، بیانگر گفتمان و جریان فکری ـ فرهنگی ویژه ای است که هم ادامه دهنده گفتمان فکری علمای گذشته است و هم با رویکرد اجتهادی به مسائل معاصر می پردازد. محوریت و هسته مرکزی این منظومه، (توحید) است و دربردارنده سه نظام بینشی و منشی و کنشی است، نظام کنشی یا اجتماعی بر اساس اهداف اجتماعی یعنی آزادی، استقلال، عدالت، پیشرفت و تمدن تدوین شده است.
کتاب منظومه فکری امام خمینی (ره)، درصدد است تا به مخاطب نشان دهد که منظومه فکری امام از نظامی هماهنگ برخوردار است؛ به گونه ای که اجزای آن یک کل نظام مند را تشکیل می دهند.
گزیده کتاب
تمدن اسلامی: هنگامی یک ایدئولوژی و مکتب فکری میتواند «تمدنسازی» کند که از بُعد نظری و عملی توانسته باشد به نظم اجتماعی و رشد و تعالی رسیده و برای همه ساحتهای مادی و معنوی زندگی بشر راهبردهایی منطقی و صحیح ارائه نماید. دین مبین اسلام پس از استقرار سیاسی و اجتماعی و تنظیم روابط داخلی و خارجی، به سرعت توانست بنیانگذار تمدن شگرفی در جهان شود؛ به گونهای که تمدنهای دیگر از جمله تمدن غربی را وامدار خود نماید. این فصل درصدد بررسی دیدگاههای امام خمینی (ره) پیرامون تمدن اسلامی است. مجموع دیدگاههای ایشان در هفت بخش: تمدن و شاخصهای آن، تمدن اسلامی، نقد تمدن شاهنشاهی و نقد تمدن غربی، عوامل انحطاط مسلمین و ضرورت رسیدن به تمدن نوین اسلامیبررسی قرار گرفته است.
جهت اطلاع خوانندگان گرامی عرض میکنم فرایند مدیریتی و تدوین این پژوهش پس از رؤیای صادقه، از این قرار بود که ده ماه بهصورت تماموقت، آثار امام خمینی مطالعه و سپس ساختار کلان طرح و مدخلهای هر بخش را تدوین کردم و برای هر مدخل، ساختار محتوایی آن را مشخص نموده و پس از تکمیل نهایی، به شورای علمی ارائه کردم تا با تأیید نهایی این شورا نسبت به ساختار مدخل و محقق آن، فرایند اجرایی انجام گیرد. کار مهم دیگری که باید قبل از تدوین مدخلها انجام میگرفت، شیوهنامة نگارش و روش استنباط و منطق ساختاری منظومه فکری امام خمینی (ره) بود که با توجه به تلقی نگارنده از نظام و منظومه، مدون گردید و ساعتها در شورای علمی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ارزیابی مقالات نیز کار طاقتفرسایی بود که باید توسط اینجانب و دو داور دیگر و کسب نظر نهایی شورای علمی، پس از اصلاحات توسط محقق انجام میشد. یکدستسازی متن و ویرایش محتوایی و سپس ویرایش صوری آخرین مرحلة این پژوهش بود.