معرفی کتاب

سخن از جریان های فکری و آثار سازنده یا مخرب آن در فضای اندیشه و عمل ایرانیان، چند صباحی است رونق یافته است.

تنفس هر یک از اندیشمندان در فضای ناشی از جریان های خاص و ارجاع استنادات خود به برخی متون و نادیده انگاشتن دیگر متن ها، گویای جدّی بودن حیات و حرکت جریان های فکری است. این نگره، متفکران را ذیل جریانات و نماینده ای از آن طرز تلقی و سلوک قلمداد می کند. در این صورت نقطه اتکا و بررسی اندیشه ها، نه شخص متفکر، بلکه نحله فکری او است.

این نوشتار در مقام توصیف وضعیت فکری حوزه معاصر قم و درصدد پاسخ به پرسش های زیر است.

پرسش از چیستی جریان های فکری حوزه قم و بررسی این که جریان فکری چیست؟ ویژگی های جریان های فکری در حوزه چیست؟ چارچوب نظری و آبشخور فکری هر یک از این جریانات کدام است؟ آثار هر یک از این جریانات، چگونه در حوزه بروز و ظهور پیدا می کنند؟ مؤسس یا مهم ترین نمایندگان فعال جریان کدام اند؟

پس از شناخت نقشه جریانات فکری و نشانه گذاری آن ها برای فهم مرزبندی های درون گفتمانی، ضروری است به این پرسش بپردازیم که نسبت هر یک از این جریانات با دیگری چیست؟ چگونه جریانات از یکدیگر کمک می گیرند؟ هر یک از این جریان ها چگونه درصدد حل بحران زمانه خوداند؟ نسبت این جریانات با اندیشه انقلاب اسلامی چیست؟

بنابر این گزارش، کتاب حاضر در قالب پنج بخش تحت عناوین:چارچوب نظری، جریان های اجتهادی، جریان های نص گرا، جریان های عقل محور و جمع بندی و برخی نتایج تدوین شده است.