ریزش خواص در حکومت امیر مومنان علیه السلام: بررسی عوامل لغزش 66 تن از خواص در حکومت علوی

کتاب ریزش خواص در حکومت امیر مومنان علیه السلام: بررسی عوامل لغزش 66 تن از خواص در حکومت علوی، نوشته جواد سلیمانی است و در انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است.

در کتاب «ریزش خواص در حکومت امیرمومنان(ع)» 66 تن از چهره های خوش سابقه و متنفذ حکومت علوی، معرفی و لغزشگاهها و عوامل ریزششان بر اساس اسناد دست اول تاریخی بررسی شده است. آنان به چهار جریان صدارت طلبان فتنه گر، متحجران آشوبگر، اعتزالیون عافیت طلب و اعتزالیون قدرت طلب تقسیم شده اند، اما از آنجا که برخی از آنان در قالب های مذکور قرار نمی گرفته اند، بر اساس اوصافی که در تاریخ درباره شان گفته شده، به عالمان، قاضیان، خطیبان، شاعران، دوستان بی وفا و چهره های بانفوذ تقسیم گردیده اند.

در کتاب ریزش خواص در حکومت امیر مومنان علیه السلام، چهره­ های خوش سابقه و متنفذ حکومت علوی، معرفی و لغزشگاه ها و عوامل ریزش­شان بررسی می شود، تا از این رهگذر هم خواص اهل لغزش شناسایی شده و علت لغزش­شان تحلیل گردد و هم نقش لغزش آن­ها در تضعیف حکومت آن حضرت تبیین شود، لکن قبل از معرفی چهره های مذکور، نخست مباحثی چون تعریف، اهمیت، طبایع و فرآیند رویش خواص در صدر اسلام بررسی شده و سهم لغزش خواص در تضعیف حکومت امیرمؤمنان(ع) به­ طور اجمال بررسی گردید.

خواص اهل لغزش کسانی هستند که در زمان حکومت علی(ع) به نوعی با سیاست ­های آن حضرت هماهنگ نشدند. برخی با آن حضرت بیعت نکرده، بعضی در جنگ­ها آن حضرت را یاری نکردند و برخی دیگر به صورت رسمی در مقابلش ایستادگی کردند و به جنگ با آن حضرت برخاستند، و برخی دیگر پرچم مبارزه فرهنگی و اجتماعی را بر ضد آن حضرت برافراشتند.