شعر عاشورایی زیر مجموعه ی ادب آیینی از نوع غنایی محسوب می گردد که در ادبیات پارسی سابقه یی بیش از هزار سال دارد. محتشم کاشانی (905-996 ق) خالق دوازده بند مرثیه ی شهدای کربلا مشهورترین شاعر این عرصه است. او متاثر از اندیشه و سبک بعضی سخن سنجان قبل از خود با توجه به فضای حاکم روزگارش، پس از توفیق در ساخت این سوگ سروده، الگوی بسیاری از شاعران همروزگار و عصرهای پس از خود قرار گرفت شاعران گمنام و شهیر، روحانیون، واعظان، عرفا حتی شاهان و دولتمردان ارادتمند به سالار شهیدان (ع) در زمان های مختلف با تاسی به وی به ساخت ترکیب بندهایی با محتوا و مضمون عاشورایی پرداخته اند. در این پژوهش با بررسی دیوان ها، جنگ ها، کتب مراثی، مجموعه های فارسی و پژوهش های عاشورایی از آغاز تاکنون، متقدمان و مقلدان محتشم شناسایی گردیده و سروده هایشان از دیدگاه ادبی، تاریخی، سبکی و محتوایی مورد ارزیابی قرار گرفته است.