سرمه سعادت 18: قرآن و شیوه های برخورد با اهل کتاب؛ با تکیه بر تفسیر المیزان

توجه قرآن به ادیان ابراهیمی و طرح بحث از ایشان در سطحی گسترده از سویی و نیاز فطری بشر به ارتباط با هم نوع از دیگر سوء حاکی از ارزش شناخت شیوه های تعامل با پیروان سایر ادیان می باشد. در این راستا قرآن کریم تلاش می نماید زمینه تحقق امنیت جهانی را فراهم نماید. در بُعد اعتقادی با دعوت به اخذ مشترکات، مسلمانان را به گفتگوی نیکو و جدال احسن با اهل کتاب فرا می خواند؛ انحرافات اعتقادی آنان را تذکر داده و آنان را به دین مبین اسلام تشویق می نماید. در بعد فقهی دو تعامل تنبیهی و تشویقی داشته، در جایی با پرداخت جزیه، برخورد تنبیهی و در جایی با حکم به طهارت و ازدواج و خوردن طعامشان برخورد تشویقی می نماید.در بعد اخلاقی نیز به نفی و مذمت رذایل اخلاقی اهل کتاب پرداخته و بعضاً به تایید فضیلت اخلاقی برخی از آنها چون انصاری اللهی اشاره کرده و مسلمانان را به داشتن آن توصیه می نماید. قرآن احترام به اهل کتاب ذمی را ضروری دانسته و با تایید امت مومن یهود و مسیح، با معاندانشان برخورد قهرآمیزی دارد. در این پژوهش با توجه به نص قرآن کریم و نظرات مفسرین و رجوع به اسناد معتبر برخوردهای اعتقادی، فقهی و اخلاقی قرآن در مواجهه با اهل کتاب به صورت دسته بندی واضحی ارائه شده است.