سیمای طبیعت در قرآن

قرآن کریم در بیش از 750 آیه به پدیده های طبیعی اشاره کرده و آنها را آیات الهی شمرده است.
قرآن غالب تمثیل ها و توضیح های خود را به مدد آثار طبیعت بیان کرده و از انسان ها خواسته است تا در نشانه های الهی بیندیشند.

طبیعت و مظاهر طبیعی در طول تاریخ در جایگاه خویش قرار نداشته؛ گاه در حد معبود مطرح گشته و گاه طبیعت دستگاه معارض با خداوند متعال فرض شده است. از نظر قرآن طبیعت نه تنها دستگاه مخالفت و معارض با خدا نیست بلکه معرّف عظمت و قدرت و نیز مظهر علم او به شمار می آید. از سوی دیگر در دیدگاه قرآن طبیعت دارای مفهومی است که به هیچ وجه نمی تواند به جای خداوند تلقّی و شریک وی پنداشته شود. بر این اساس قرآن به زیبایی به تمجید طبیعت پرداخته و ارتباط صحیح طبیعت با خداوند و نیز ارتباط معقول طبیعت با انسان را به خوبی تبیین کرده است و به واقع تفکر بشری را از دام زخجیرها و اوهام رهانیده و شناختی صحیح و منطقی از نظام هستی و طبیعت به او ارزانی داشته است.

در این نوشتار پس از گزارش هایی کوتاه از دیدگاه جاهلی درباره طبیعت و نیز دیدگاه عهدین در این باره اهداف قرآن از طرح مسائل طبیعی بیان شده و سپس به تفصیل دیدگاه قرآن درباره آب، باران، باد، ابر، رعد، برق، کوه ها، نهرها، چشمه ها، دریاها، گیاهان و نیز حیوانات تبیین گردیده است.