این کتاب، از حوزه تعقل و اندیشیدن و خردورزی در قرآن می گوید و واژه عقل و مترادفات آن را در این کتاب مجید، طی سه فصلْ بررسی می نماید؛
فصل اول : بررسی و تحلیل حوزه معنایی «عقل» در قرآن کریم؛ و نیز بررسی واژگانی که از نظر لغت و اصطلاح با « عقل»، قرب معنایی دارند؛ بیانِ تفاوت واژه های مترادف با عقل؛ بیانِ واژه های متقابل با عقل؛ بررسی موارد کاربرد مشتقات عقل (تعقل درآیات تکوینی وآیات تشریعی)؛ بیان خصوصیات عقلانیِ مؤمنان، کافران، منافقان وراههای تقویت عقل.
فصل دوم: در این فصل، آیاتی که محور معنایی آن یکی از مشتقات عقل است به تفصیل آمده است. نظر مفسران نیز در این فصل آمده است.
فصل سوم: به ذکر نکات بلاغی و ادبی آیه های مرتبط با حوزه معنایی عقل گذشته است.
وجه تمایز این کتاب نسبت به سایرتالیفات درحوزه خردورزی ،فصل دوم وسوم آن است که:درفصل دوم آیات خردورزی ازنگاه مفسران معتبر بیان ، ودرفصل سوم نکات بلاغی وزیباشناسی آیات آورده شده است.