فقه و زندگی 21: احکام طلافروشان

وقتی صحبت از زندگی و شئون متفاوت آن می شود، «کار»، یکی از پررنگ ترین بخش های آن را تشکیل می دهد به صورتی که زندگی بدون کار نه تنها رونقی ندارد بلکه خسران و پسرفت می باشد.
اسلام نیز به عنوان یک مذهب جامع که برای تمام لحظات و حالات برنامه دارد، اهمیت زیادی برای کار قائل شده است تا جایی که رسول خدا صلی الله علیه وآله در روایتی می فرمایند: کسی که بر اثر خستگی از کار و تلاش به خواب رود، آمرزیده می شود.
در بین انگیزه های کار و تلاش نیز یکی از برترین انگیزه ها، همانطور که در سخنان ائمه اطهار علیهم السلام موجود است، فراهم کردن مخارج خانواده می باشد؛ تا جایی که آن تلاشگری را که برای خانواده خود زحمت می کشد را هم تراز مجاهدان در راه خدا قرار می دهد.

عملی با این عظمت حتما دارای آداب و احکامی است که از نظر شارع پنهان نمانده است، بلکه جهات گوناگون آن مورد توجه قرار گرفته است؛ مثلا بهترین وقت برای کسب روزی را صبح زود دانسته اند. و با فضیلت ترین سحرخیزی را برای کسی معین می کنند که برای تامین مخارج زندگی خانواده اش سحرخیزی کرده است.

با توجه به اینکه کار و کسب روزی یکی از مهمترین برنامه های روزانه هر شخص محسوب می شود و در قالب شغل های مختلف تحقق می پذیرد، فقهای اسلام احکام و آداب فراوانی برای فروشنده و خریدار ذکر نموده اند.
هدف اصلی این کتاب بیان احکام مرتبط با طلا و جواهرات می باشد و تنها به فهرستی فشرده از آداب و احکام عمومی تجارت اشاره می کنیم:
- یادگرفتن مسائل تجارت
- حرص نداشتن در کسب روزی
- کوتاهی نکردن در طلب رزق حلال
- پذیرفتن قول کسی که از معامله پشیمان شده
- با وضو بودن
- فرق نگذاشتن بین مشتری ها
- قسم نخوردن
- پوشاندن عیب کالا
- مشتری بعد از عقد درخواست کم کردن قیمت کالا را نکند
- مشتری کالایی را که می خواهد بخرد مذمت نکند
- دخالت نکردن و برهم نزدن معامله دیگران.