در این کتاب علاوه بر تعریف تلخ اندیشـی و شناسایی زوایای مختلف آن و بررسی و موشکافی مصادیق های تلخ اندیشی در داستان کوتاه معاصر فارسـی، به زمینه های بروز و ظهـور این نگرش نیـز پرداختـه شده است. بررسی هـا در سـه دوره ی زمانـی صورت گرفتـه است؛ دوره ی نخسـت مربوط است به انتشار اولین مجموعـه داستـان صـادق هدایت تا اواخر دهـه ی سـیِ شمسی که داستان های کوتاه تلخ اندیشانه عموماً متأثر از نوشته هـای او بوده اند. دوره ی دوم از اواخر دهـه ی سی شمسی تا 1357 است که مـُوج دوم تلخ اندیشی در داستان کوتاه آغاز شـد و دوره ی سوم، از 1357 تا سال 1380در نظر گرفته شده است.