دمع السجوم ترجمه نفس المهموم

کتاب شیخ عباس قمی در مقتل سید الشهدا (ع) می باشد که بر گرفته از حدیث امام‏ صادق ‏(ع) است که فرمود: «نفس المهموم لظلمنا تسبیح و همه لنا عبادة و کتمان سرنا جهاد فی سبیل الله‏»: نفس کسی که به خاطر مظلومیت ما اندوهگین شود تسبیح است، اندوه بر ما عبادت است و کتمان و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست. امام صادق‏ (ع‏) سپس‏ فرمود: واجب است که این حدیث با طلا نوشته شود. چون کتاب محدث قمی یادآور مصیبت های اهل بیت است، این نام را برای کتابش برگزیده است.
مؤلف در مقدمه اثرش می نویسد: این را از کتب معتبره فراهم کردم که بر آن اعتماد باید کرد و بدانها استناد باید جست؛ مانند ارشاد، ملهوف علی قتل الطفوف، تاریخ کامل، تذکره خواص الائمه، المناقب، روضة الواعظین، منیرالاءحزان و...
اصل کتاب «نفس المهموم» به زبان عربی است که آیة الله شعرانی، این اثر را به فارسی برگردانده و برخی از قصص و نکات و مطالب خواندنی را در ذیل آن آورده است.
«دمع السجوم» یا همان «نفس المهموم» مشتمل بر پنج باب است: باب اول مختصری از مناقب امام حسین(ع) و ثواب گریستن بر مصیبت حضرت، باب دوم در ذکر وقایع پس از بیعت مردم با یزید بن معاویه مانند نامه نوشتن مردم کوفه به امام حسین(ع)، شرح حال کمیل بن زیاد، شهادت دو فرزند مسلم بن عقیل، نزول حضرت سیدالشهدا(ع) به کربلا و چگونگی جنگ امام حسین(ع) با یزیدیان و سرانجام شهادت یاران و فرزندان امام(ع) و باب سوم در وقایع پس از شهادت امام حسین(ع) مثل ذکر وقایع عصر عاشورا، ورود اهل بیت(ع) به کوفه و شام می باشد و باب چهارم هم در ذکر عجایبی است که پس از شهادت سیدالشهدا(ع) واقع شد.
باب پنجم کتاب هم درباره همسر و فرزندان امام حسین(ع) و فضیلت زیارت حضرت سیدالشهدا(ع) و ستمی است که خلفا بر قبر شریف ایشان روا داشتند.
خاتمه کتاب نیز مختصری در شرح حال توابین، خروج مختار و کشته شدن قاتلان امام حسین(ع) به دست وی می باشد.
در پایان کتاب نیز مرثیه ای منسوب به حضرت زینب(س) بر پیکر مطهر سیدالشهدا(ع) آورده شده است.