در کتاب حاضر عوامل پیشرفت و انحطاط مسلمانان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
زبان کتاب عربی است.
ابتدا اصطلاحاتی چون فرهنگ، تمدن، تمدن اسلامی، توسعه و انحطاط مفهوم یابی شده و بعضی از مظاهر توسعه و انحطاط بیان شده است.
سپس عوامل پیشرفت و توسعه مسلمانان بررسی شده است. ظهور فکر دینی، جهان شمولی اسلام، فطری بودن دین اسلام، اهمیت دین اسلام به علم و دانش، تعهد مسلمانان به ارزش های اخلاقی، رهبری دینی و ... از جمله این عوامل معرفی شده اند.
در ادامه سیر افول ستاره مسلمانان بررسی شده که جهل، عوام گرایی، ضعف مسلمانان و انحراف از اهدافشان و استعمار از جمله عوامل افول مسلمانان معرفی شده است.
در نهایت در خصوص توانبخشی به تمدن اسلامی و قابلیت های مادی و معنوی در جهان اسلام مباحثی مطرح شده است.