کتاب حماسه و عرفان نوشته آیت الله عبدالله جوادی آملی و توسط محمد صفایی تحقیق تنظیم شده است و در انتشارات اسراء به چاپ رسیده است.
دو مقوله عرفان و حماسه همواره در طول تاریخ از یکدیگر جدا نگاه داشته شده تا یک دست صدا نداشته باشد؛ زیرا معرفتی که با حماسه و خروش همراه نباشد و به جای آن خمودی و افسردگی جانشین صولت و نفوذ شده باشد هرگز راه به جایی نخواهد برد و سالک مسلک عرفان در سرای انزوا یا در تار تنیده افکار خود می ماند.
در کتاب کتاب حماسه و عرفان، اصول و بنیانهایی از این دو فضیلت انسانی شناسایی شده تا با تبیین جایگاه هر یک، زنگارهای باطلی که موجب دور نگهداشتن یکی از دیگری است زدوده شده و اتحاد و ائتلاف این و و اینکه هر یک مکمل دیگری است با بیان سیره علمی و عملی شاخصه های معصوم عالم اسلام یعنی امامان بزرگوار (علیهم السلام) ترسیم شده است.
کتاب حماسه و عرفان، مشتمل بر یک مقدمه و سه بخش می باشد:
بخش اول: هماهنگی آیین اسلام با فطرت که در فصل اول آن نکاتی پیرامون آیه میثاق نگاشته شده و در فصل دوم توحید و زوایای آن مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش دوم: فضیلت حماسه و عرفان که در این فصل علاوه بر آشنایی با معانی حماسه و عرفان، به خصال و ویژگی های عارفان نیز پرداخته شده است.
بخش سوم: عارفان حماسه ساز و حماسه سازان عارف، این بخش که مهمتری بخش این کتاب نیز می باشد دارای 5 فصل می باشد که در فصل اول آن به عرفان در کلام و رفتار مولا امیرالمومنین علی علیه السلام اشاره شده و زوایای مختلفی از زندگی آن حضرت مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم که بانام «سید مظلومان و پیشاهنگ آزادگان» است زندگانی امام حسین علیه السلام مورد مداقه قرار گرفته است. مظاهر عرفان در عاشورا، جلوه های حماسی عاشورا و سید ساجدان و زینت عابدان، از دیگر فصل های این کتاب می باشد.
کتاب حماسه و عرفان در قطع وزیری و 422 صفحه توسط مرکز نشر اسراء به زیور طبع آراسته گردیده است. لازم به تذکر است که ترجمه عربی این کتاب نیز با نام «الحماسة و العرفان» توسط مرکز نشر اسراء ارائه گردیده است.