عقلانیت و تساهل در اسلام از دیدگاه لسینگ

کتاب حاضر دارای پنج بخش است؛
بخش اول «لسینگ و چهره اسلام در روشنگری اروپا» شامل تلقی اروپائیان از اسلام تا دوره روشنگری، تصویر اسلام در عصر روشنگری و ... می شود.

بخش دوم «اسلام و رابطه میان عقل و وحی» به مطالبی مانند؛ اسلام به مثابه دینی عقلانی، مسلمانان معقول، توصیف لسینگ از اسلام در قیاس با منابعش، اسلام در حد فاصل میان دین طبیعی و وحیانی در نوشته های متأخر و وحی در تاریخ، آیا در این میان اسلام جایی ندارد؟ پرداخته است.

«نقش اسلام در منازعات بر سر تساهل از دیدگاه لسینگ» عنوان بخش سوم است که نویسنده در آن تساهل و ادعای حقانیت ادیان، نقش اسلام در منازعات بر سر تساهل، تساهل در تاریخ اسلام و ... را بررسی می کند.

بخش چهارم «ناتان حکیم» به عقل و وحی در درام ناتان، تسلیم در برابر خدا پایه هر دین، صلاح الدین حاکم مسلمان و اهل تساهل، منابع یهودی و اسلامی درباره تمثیل حلقه و زایش تساهل در مسیحیت به واسطه تماس با اسلام، می پردازد.

بخش پنجم که بخش پایانی است «نگاهی به گذشته و آینده» نام گرفته است که شامل مطالبی هم چون، اسلام معضلی برای تساهل و تداوم دیالکتیک می شود.

نویسنده در این اثر کوشیده است تا با ترسیم موضع گیری های پیش از لسینگ و هم زمان با وی در قبال اسلام و پیامبر (ص) که غالبا صبغه ای منفی و همراه با تعابیری تند و گاه موهن بود، برای نخستین بار به تفصیل به نگاه این شاعر و نویسنده آلمانی درباره دین و پیام آور آن بپردازد.