پیرمرد صدساله ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد

«پیرمرد صدساله ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد» کتابی است به قلم یوناس یوناسون، که با سه ترجمه، شادی حامدی آزاد از نشر به نگار، فرزانه طاهری از انتشارات نیلوفر در بهار ۹۳ و جلال رضایی راد از انتشارات نشانه در سال 97 در ایران منتشر شده است.

در سال ۲۰۰۹ در سوئد رمانی منتشر شد با تیتری عجیب و طولانی: «پیرمرد صدساله ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد». نخستین رمان یوناس یوناسون، روزنامه نگار ۴۹ ساله، ابتدا نه توجه زیادی برانگیخت و نه کسی برای آن موفقیتی بزرگ پیش بینی کرد، اما این رمان سال بعد پرفروش ترین کتاب سوئد شد و به زودی در سراسر جهان به یکی از محبوب ترین رمان ها بدل گشت.

در طول خواندن کتاب، ما داستان زندگی پیرمرد قهرمان داستان را هم مرور می کنیم و از ورای آن تاریخ قرن بیستم را البته به صورت طنز مرور می کنیم. در حقیقت نویسنده کتاب هر بار به بهانه ای قهرمان داستان را در یک رشته اتفاقات تصادفی درگیر می کند تا او با تعدادی از مهم ترین شخصیت های سیاسی سدهٔ بیستم دمخور شود: استالین، فرانکو، ترومن، چرچیل، مائو، کیم ایل سونگ و … از این طریق و با مرور خاطرات پیرمرد، ما البته به صورت طنز در بطن حوادثی مثل ساخت بمب اتم، جنگ های داخلی اسپانیا و انقلاب چین قرار می گیریم.
نویسنده حتی، قهرمان داستان را در سال های دهه ۱۳۲۰ به ایران هم آورده است و باعث شده او توسط سازمان امنیت وقت دستگیر هم بشود!

در این میان، نه راوی و نه آدم های اثر، هیچکدام در پی ارائه تصویری درست و واقعی از زندگی و رخدادهای گذشته و حال نیستند: آن ها، واقعیت را در هم می شکنند، آن را به بازی می گیرند و از نو بنایش می کنند. این ویران کردن و دوباره ساختن، در سایه طنز رخ می دهد و طنز، رشته ای است که ماجراهای گذشته و حال را به هم پیوند می دهد و ماجرا را پیش می برد. نویسنده در این اثر همه چیز اعم از رخدادهای تاریخی، اندیشه، فلسفه، کتاب مقدس تا مظاهر روزمره زندگی را به طنز می گیرد و دنیایی می سازد که به گفته خودش به نحوی هوشمندانه، ابلهانه است.