فرجام شناسی تاریخ، نگاهی عالمانه و نظام مند درباره چگونگی فردای تاریخ و شکل دهی حرکت جامعه به سوی آینده است. قرآن کریم، تحلیل وضعیت آینده زندگی بشر را، تنها بر محور اراده الهی و شناخت اصول و نظامات تکوینی حاکم بر حرکت تاریخ، قابل تفسیر می داند. از منظر قرآن، آینده، امری متغیر و پویاست و چگونگی تحولات آینده و دگرگونی های مثبت یا منفی آن، متأثر از اراده انسانی و نوع تعامل و نقش آفرینی جوامع بشری در رویکرد به آینده است. قرآن کریم، بلوغ فکری و شکوفایی خرد جمعی بشر را زمینه ساز حرکت تمدّنی دانسته و تحقق جامعه آرمانی را در پایان تاریخ نوید داده است.