خرم آباد

«خرم آباد» نوشته آندری ولاس رمانی است که در کلامی کوتاه می توان آن را رمان عشق به انسان و سرزمین دانست. رمانی که به بهانه عشق به سرزمین خجند و بخارا و به بهانه مردمانی که به خاطر این عشق کشته شده اند نوشته شده است.

این رمان که نویسنده آن را بهترین داستان زندگی خود بیان کرده از دریچه قلم یکی از نویسندگان چیره دست شوروی سابق و تاجیکستان امروز تالیف شده است و روایتی از زوال انسان و زندگی او در جریان جنگ های منجر به استقلال تاجیکستان و تشکیل جمهوری در این کشور است. روایتی که نویسنده اذعان می کند در صورت منحل نشدن کشور اتحاد جماهیر شوروی و آغاز نشدن جنگ های استقلال طلبانه در تاجیکستان طی آن فرجام بسیاری از انسان ها به جای تلخی و سیاهی امروز این رمان، فرجامی سپید و سرشار از شادی داشت.

آندری ولاس که تاکنون موفق به دریافت جوایزی همچون جایزه دولتی روسیه، آنتی بوکر، پن مسکو، روسیه ایتالیا و مسکو پن شده است، در زمره نویسندگانی است که تسلط عجیبی بر ادبیات ایران دارد و بر اساس همین تسلط نیز بر پایه ژانری با عنوان رمان خطی دست به خلق این رمان زده است. در ژانری که او با کمک آن داستانش را روایت می کند داستان های مختلف می توانند قهرمان هایی تکراری و تکرار شونده در هم داشته باشند و این موضوع در دل کتاب مورد توجه نیز قرار نگیرد. بر پایه همین موضوع «خرم آباد» روایتی واقعی از سرگذشت واقعی ولی در قالب رمان افرادی است که غالبا و اصالتا روس هستند و پس از فروپاشی شوروی و آغاز جنگ های داخلی تاجیکستان با مشکلات متعددی مواجه شده و یا مجبور به ترک تاجیکستان شده اند و یا اینکه با مشکلات این دوران دست و پنجه نرم می کنند.

وی نام «خرم آباد» را بر مبنای داستان های کهن ایرانی و به معنای شهری زیبا و آباد و شاد در شرق انتخاب کرده است و در مقدمه چاپ نخست از این کتاب بیان می دارد که مقصودش از این شهر، دوشنبه پایتخت فعلی جمهوری تاجیکستان است.