الگوی مدیریت اثربخش مسجد

سئوال اساسی که در این اثر به آن پاسخ داده شده عبارت است از: مدیریت اثر بخش مسجد دارای چه عوامل و عناصری است و ارتباط بین این عناصر از چه الگویی پیروی می کند؟

در این نوشتار به منظور تدوین الگوی تحقیق از مطالعه منابع دینی ـ اسلامی خصوصا آیات و روایات، منابع علم مدیریت، جامعه شناسی، روان شناسی دین، مدیریت اسلامی، منابع فقهی مسجد، بررسی تطبیقی در حوزه مطالعات سازمان های داوطبانه و سازمان های دینی و فنونی همچون مصاحبه اکتشافی، مشاهده و نظرخواهی دلفی از متخصصان استفاده شده است.

یازده بعد در این الگو در پنج حوزه ورودی، فرآیند، خروجی، پیامد خروجی و عناصر محیطی شناسایی شدند.

ابعاد ورودی عبارتند از شایستگی های امام مسجد، شایستگی های فعالان، شایستگی های جماعت و منابع (منابع مالی، مادی و اطلاعات). حوزه فرآیند، بعد اقدامات و حوزه خروجی ها، تنوع و کیفیت برنامه ها و خدمات را شامل می شوند.

جذب حداکثری و ملجأیت مسجد، حوزه پیامد خروجی را تشکیل می دهند. عناصر محیطی نیز در برگیرنده سازمان های محیطی و بافت محلی می باشند. در ساخت مدل تحلیلی از روش مفهوم سازی عملی مجزا استفاده شده است یعنی هر بعد اصلی در ابتدا به چند مؤلفه و سپس هر مؤلفه به چند شاخص تجزیه می شود.