با اعمال شاقه

رمان «با اعمال شاقّه» داستان فردی است که در خلال مرور خاطرات خود بخش هایی از زندگی، افراد و موقعیت های متعدد و متناوب و در عین حال پیجیده و عجیب در زندگی خود را پیش روی مخاطبش قرار می دهد و او را به درون هزارتوی داستانی خود می برد.

طنز نهان پیچیده در تار و پود این روایت در کنار تعلیق متوازن موجود در نثر رمان و نیز ایجاد کشش روایی به واسطه تلفیق متن و تصویر و نیز ساده نویسی منحصر به فردی که در آثار دیگر او نیز می شود از آن سراغ گرفت دست در دست هم «با اعمال شاقّه» را به یک رمان قابل اعتنا و خواندنی مبدل کرده است.

در کنار تمامی این موارد حنیف اصرار زیادی برای نمایش جهان بینی خاص خود در دل داستان هایش دارد، جهان بینی که بر پایه نگاه منتقدانه بر ساختارهای رایج شده در زیست بوم خانواده ایرانی و فرهنگ حاکم بر آن ساخته و پرداخته شده است.

«با اعمال شاقّه» با چنین رویکرد مخاطب خود را با سبک بالی به درون ساختارهای زیستی خانواده های کلاسیک ایرانی برده و صرف نظر از موقعیت اقتصادی و به قصد نقد نگاه فکری آنها، تصویری اغراق نشده و در عین حال بسیار رئال از بافتار رفتاری و ذهنی آنها را به نمایش می کشد و از این رهگذر سعی می کند داستان خود را به سرمنزل مقصود خود هدایت کند.

با عنایت به چنین اتفاقی باید رمان «با اعمال شاقّه» را رمانی هدفمند برشمرد؛ رمانی که نویسنده آن به خوبی می داند که هر جمله و کلمه آن با چه نیتی در کنار هم قرار گرفته است و قرار است منجر به چه نتیجه ای شود و در مقابل مخاطب رمان نیز در مواجهه با چنین اثری به نیکی خود را مشتاق همراهی با ماجرا و به فرجام رساندن آن می بیند که برای یک رمان فارسی این مهم امری بسیار مهم و قابل اعتناست.