سیره نظامی معصومان (ع) در کتاب های چهارگانه شیعه

سیره در ابتدا به سیره نظامی پیامبر گفته می شد، بعد تعمیم یافت. در کتاب های چهارگانه شیعه سیره نظامی معصومان علیهم السلام گسترده مطرح نشده و مطالبی در کتاب جهاد آمده است. شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه اساسا کتاب جهاد ندارد. فصل اول این کتاب در باره آداب جهاد است. درآغاز قانون اساسی مدینه در تعامل مسلمانان با دیگر ساکنان مدینه مطرح شده که بخش هایی از آن در کتب اربعه آمده است. دستورات و توصیه های رسول خدا(ص) و امیر مؤمنان(ع) در باره جهاد گزارش شده است. هم چنین بیان شده که هدف اصلی جهاد در اسلام اعلای کلمة الله است. برخی شعارهای مسلمانان در جنگ های مختلف گزارش شده است. هم چنین نکاتی در باره برده داری در اسلام آمده که اسلام تشویق به آزادی برده داشته و در سیره معصومان دیده نشده که برده ای فروخته باشند بلکه آن بزرگواران بعد از تربیت افراد، آنها را آزاد می کردند.

فصل دوم در باره سیره نظامی رسول خداست. مطالبی در باره جنگ بدر، احد و مقاومت علی علیه السلام در دفاع از پیامبر)ص) و نکاتی از جنگ خیبر و جریان فدک و برخی جنگ ها، آمده است.
در فصل سوم سیره امیرالمؤمنین علیه السلام در نبرد بغات مطرح شده است. جنگ حضرت با ناکثین (اصحاب جمل)، قاسطین(معاویه) و مارقین (خوارج) و عفو ایشان به عنوان الگو مطرح گردیده به گونه ای که فقهای شیعه و سنی معترف اند سیره امام علی علیه السلام مبنای مبارزه با باغیان داخلی است.

فصل چهارم جهاد امام حسین علیه السلام با یزید حاکم ستمگر وقت است. اخبار محدودی که درباره حضرت در کتب اربعه وجود دارد آمده. از جمله خبری در باره مختار. در پایان نبرد با محارب مطرح شده و لزوم حفظ امنیت اجتماعی و دفاع شخصی و حتی تشویق به دفاع مدنی و جلوگیری از سیل و آتش سوزی و اهمیت آن، بحث شده است.