فیزیک و فلسفه

بنیادهای مفهومی مکانیک کوانتومی هم برای فیزیک پیشگان که هر روز آن را به کار می برند غریب است، و هم فلسفه پیشگان اغلب از آن بی خبرند.

در این کتاب دسپانیا نشان می دهد که چگونه فیزیک کوانتومی ما را به تجدیدنظر در مفاهیمی مانند فضا، اشیای مادی، علیت و دیگر مفاهیمی که در فلسفۀ سنتی بدیهی انگاشته می شود، وا می دارد.

در این کتاب نویسنده، بدون بهره گیری از روابط پیچیدۀ ریاضی، مبانی فلسفی انقلاب کوانتومی در مفاهیم فیزیک کلاسیک را در دسترس اندیشه ورزان قرار می دهد.

دسپانیا گزارشی از اصول بنیادین فیزیک معاصر به ویژه مکانیک کوانتومی را همراه با استلزامات فلسفی آن ارائه می کند. مهم ترین مشخصۀ فیزیک کوانتومی از دیدگاه نویسنده «جدایی ناپذیری (در هم تنیدگی)» است، که مستلزم مرزبندی روشن میان تعاریف گوناگون از واقعیت و معرفت به آن است. از این رو با نظریه های گوناگون معرفت مانند کانتیسم، نئوکانتیسم، ماتریالیسم و مانند آن ها از منظر فلسفۀ کوانتومی مواجه می شود.

مهم ترین نتیجۀ این کتاب آن است که گرچه معرفت علمی هرگز نمی تواند واقعیت مستقل از ذهن (فی نفسه) را حقیقتاً توصیف کند، وجود این واقعیت غایی (واقعیت مستور) از لحاظ مفهومی ضروری است. با نظریۀ واقعیت مستور (در برابر واقعیت تجربی)، وی فضای فراخی برای دین، شعر و دیگر شیوه های بیان واقعیت می گشاید که نه تنها جذابند، بلکه در فهم مبانیِ نظری فیزیک نیز راهگشا هستند.