گفتمان روایت: جستاری در باب روش

معرفی کتاب

روایتگری به شیوه پروست طیفی است که نمی‌توان به اجزاء تقلیلش داد و این بارزترین مشخصه روایتگری او است. جستجو جز خودش را شرح نمی‌کند. این جستجو، مثل هر اثر یا هر اندام‌واره دیگر از عناصر محیطی یا فرافردی ساخته شده و این عناصر که با تلفیقی خاص کنار هم چیده شده مجموعه بی‌نظیری ایجاد کرده است. در اینجا تحلیل از کل به جزء نیست بلکه از جزء به کل است. به بیان دیگر، تحلیل از جستجوی قیاس‌ناپذیر به جانب عناصر عمومی و جریان رایجی است که ما آن را زمان‌پریشی، کانون روایت، فزونی اطلاعات، تکرار، بازگشت زمانی و ... نامیده‌ایم. در این نوشتار با روش تحلیل سروکار داریم. ما با کاوش در موارد خاص، موارد مطلق را یافته‌ایم و همین که نظریه را به خدمت نقد درآوریم، به رغم میل خود، نقد را در خدمت نظریه قرار داده‌ایم. این ناسازواری از ویژگی‌های هر بوطیقا و هر عملِ دانش است که همواره میان دو کلیشه گریزناپذیر (اهداف خاص و دانش عام) شقه می‌شود. این حقیقت که قاعده عام از دل موارد خاص برمی‌آید همواره حقیقتی رایج و جذاب بوده است. مشخصه روایتگری پروست، تجزیه‌ناپذیری آن است و آنچه در این کتاب در باب تحلیل این مشخصه آمده است قابلیت مقایسه، تطبیق و ایجاد دورنما را دارد.

کتاب حاضر برای دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی به عنوان منبع مبنایی گرایش ادبیات روایی در مقطع کارشناسی ارشد ترجمه شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.