کتاب فلسفه دین اثر جان هیک فیلسوف شهیر معاصر و از پیشگامان نظریه کثرتگرایی دینی است. این کتاب میکوشد به تحلیل مفاهیمی همانند خدا، تکلیف اخلاقی، رستگاری، عبادت، خلقت، حیات ابدی و نظایر آنها بپردازد.
جان هیک (John Hick) در کتاب فلسفه دین (Philosophy Of Religion) ابتدا بحث خود را درباره مفهوم خدا بر دیدگاه مسیحی یهودی متمرکز کرده است و پرسش اصلی در این فصل این بوده که آیا روشهای فلسفی این دوران قابلیت اطلاق بر سایر سنن دینی کاملاً متفاوت را دارند یا خیر. در فصل دوم با عنوان «دلایل اعتقاد به وجود خدا» مهمترین براهین فلسفی که برای توجیه اعتقاد به واقعیت داشتن خداوند ارائه شده، بررسی گردیده است. اما در فصل سوم نویسنده دلایل عدم اعتقاد به وجود خدا را که ملحدان ارائه کردهاند، بررسی کرده است. در فصلهای بعدی کتاب موضوعاتی همچون شر، وحی و ایمان، اعتقاد عقلی، زبان دین، تحقیقپذیری دین، ادعاهای ادیان مختلف درباب نیل به حقیقت و تقدیر بشری مورد بررسی قرار گرفته است.
فلسفه دین امروزه یکی از فعالترین حوزههای پژوهش فلسفی است. فلسفه دین مفاهیم و نظامهای اعتقادی دینی و نیز پدیدارهای اصلی تجربه دینی و آیینهای عبادی و اندیشهای را که این نظامهای عقیدتی بر آن مبتنی هستند را مورد مطالعه قرار میدهد.
ویژگی اصلی کتاب فلسفه دین، دیدگاه خدامحورانه هیک در آن است که وی را به صورت بارزی از روایت انگلیسی از الهیات معاصر که بر مبنای عیسی محوری در کلیسا بنا نهاده شده است، جدا میکند.
گزیده کتاب
نظریهٔ جامعهشناختی هنگامی که اظهار میکند خدایانی که افراد مورد پرستش قرار میدهند موجودات خیالی هستند که جامعه به طور ناخودآگاه به عنوان ابزارهایی اختراع کرده تا از آن طریق افکار و رفتار فرد را کنترل کند، به این قدرت اشاره میکند.
این نظریه مدعی است هنگامی که مردان و زنان این حس دینی را دارند که در مقابل نیرویی برتر ایستادهاند که ورای حیات فردی آنهاست و ارادهٔ خود را به عنوان دستور اخلاقی بر آنها اعمال میکند، آنها در واقع در حضور یک واقعیت فراگیر عظیمتر قرار دارند. با این همه این واقعیت، یک موجود فوق طبیعی نیست، یک واقعیت طبیعی جامعه است. گروه فراگیرندهٔ انسانی، صفات الوهی را در ارتباط با اعضایش اعمال میکند و تصور خدا را در اذهان آنها به وجود میآورد که به تبع آن به نمادی برای جامعه تبدیل میگردد.